4 Ekim 2008 Cumartesi

Şirket ortağı SSK emeklisi destek primi ödemek zorunda

Soru: 1980'de SSK'dan emekli oldum. O tarihten itibaren bir limited şirketin ortağıyım. Bağ-Kur'a kaydım bulunmuyor. Sosyal güvenlik destek primi ödeme zorunluluğum var mı? • Osman Tanıl
Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumlarından emekli olup, emeklilik döneminde sizin gibi Bağ-Kur sigortalısı olmayı gerektiren faaliyette bulunanların, Bağ-Kur'a her ay sosyal Güvenlik Destek Primi ödemesi gerekmektedir. Bağ-Kur dışındaki kurumlardan emekli olup, Bağ-Kur'lu olmayı gerektiren faaliyette bulunanlara destek primi ödeme zorunluluğu 2 Ağustos 2003'ten itibaren getirildiğinden, bu tarihten itibaren her ay Bağ-Kur 12'ncİ gelir basamağının yüzde 10'u kadar (bugün için aylık 75.10 YTL) destek primi ödemeniz gerekiyordu. Başvuru süresi 28 Temmuz 2008'de sona eren Af Yasası'ndan yararlanarak destek primlerini ödeseniz, gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 85'inden kurtulabilirdiniz. Ancak, yine de fırsat kaçmadı. Afta uygulama süresi 20 gün uzatıldı. Yasa imza için Cumhurbaşkanlığı'nda. Akşam, sabah Resmi Gazete'de yayımlanması bekleniyor. Yayımlandığında aftan yararlanarak prim aslı ile gecikme cezası ve zammının yüzde 20' sini peşin ödemeniz halinde gecikme cezası ve zammının yüzde 80'i silinir. Ve yılların ihmalini hafif atlatmış olursunuz.

3 Ekim 2008 Cuma

Çırak sigortası emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor

Soru: 3 Mayıs 1969 doğumluyum. 2 Mart 1987'de çıraklık sigortası ile işe başladım. Sigorta primlerim devlet tarafından karşılandı. 1989'da askerliğim sebebiyle işten aynldım. Ancak, 1987-1989 arası herhangi bir sigorta primi gözükmüyor. 1 Ağustos 1991'den itibaren sigorta primlerim yatmaya başlamış. 6450 gün prim gözüküyor. Bu durum emeklilik yaşıma etki eder mi? Aynca, ne zaman emekli olabilirim? • Saim DERELİ
Cevap: Çıraklık döneminde yapılan sigortada kişileri emekli eden malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim yatmadığından, emeklilik açısından
başlangıç sayılmaz. Bu dönemde yapılan sigortada hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yapılır. Çırağın hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı riskleri sigortalanmış olur. Çıraklıkta alınan sigorta sicil numarası ve sigorta kartı emekli olana kadar kullanılır. Sigorta başlangıç tarihiniz olarak çalışmaya başladığınız, 1 Ağustos 1991 dikkate alınacaktır. Emekli olmak için, 25 yaş sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 53 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2022'de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yaptığınızdan, askerliğinizin 100 günü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 100 gün geri gider ve 51 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2021'de emekli olabilirsiniz.

İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz

Soru: 20 Eylül 1953 doğumluyum. SSK girişim 1980. 1543 gün SSK'ya prim ödedim. 1986'da Bağ-Kur'a kaydımı yaptırdım. Esnaf odasına da tescilim yapılmıştı. 22 yıldır vergi mükellefiyim. 1986-1991 arasında esnaf odasından kaydım silindiği için emekli olamayacağım söylendi. Emeklilik tarihim nedir? • Fethi YÜKSEL
Cevap: 14 Şubat 1985 tarih ve 3165 sayılı yasa ile, 1479 sayılı yasanın 24'üncü maddesinde yapılan değişlik sonucu 22 Mart 1985'ten itibaren, gerçek ve götürü usulde Gelir Vergisi mükellefi olanlar, Esnaf ve Sanatkar siciline kayıtlı bulunanlar ve kanunla kurulu mesleki, kuruluşlanna kayıtlı olanlar zorunlu Bağ-Kur'lu

sayılmıştır. 1986-1991 arasında vergi mükellefi olduğunuzdan Bağ-Kur'lusunuz. 1986-1991 arasında vergiden muaf esnaf olsanız veya vergi mükellefi olmasaydınız, bu dönemde Bağ-Kur'lu olabilmeniz için, esnaf ve sanatkar siciline veya kanunla kurlu meslek odasına kayıtlı olmanız gerekecekti.
1986'daki Bağ-Kur başlangıç tarihinizi bildirmemişsiniz. Ancak. Bağ-Kur'unuz 1986 sonunda başlasa bile, emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlanna tabisiniz. SSK prim ödemenizle birlikte 25 tam yıl prim ödeme şartını yerine getirip, 47 yaşınızı da doldurduğunuzdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

100 YTL'iik iş yeri kirası da bankaya yatacak

Soru: Bina ruhsatında iş yeri olarak gözüken fakat kiracımın depo olarak kullandığı bir adet iş yerinden kira geliri olarak 100 YTL alıyorum. Bir de aylık 300 YTL kira geliri olan daire sahibiyim. Yeni
kanun gereğince 500 YTL'yi aşan kira gelirleri 1 Kasım'dan itibaren bankaya yatacaksa, iş yeri kiramız (depo) bankaya mı yatacak yoksa elden alabilir miyiz? • M.E.K.
Cevap: Depo da iş yeridir. Dolayısıyla kirası da iş yeri kira geliri olarak vergilendirilir. Maliye Bakanlığı'nın yasadan aldığı yetkiyi kullanarak,
1 Kasım 2008'den itibaren, aylık 500 YTL'yi aşan konut kiralan ile tutara bağlı olmaksızın iş yeri kiralanna banka kanalıyla ödeme zorunluluğu getirdi. Iş yeri kiralannın, tutan ne olursa olsun 1 Kasım 2008'den itibaren banka kanalıyla
ödenmesi gerekiyor. Kiracınız aylık 100 YTL olan depo kirasını bankaya yatırmak zorunda.

Yedek subaylara da KEY ödendi

Soru: 27 Haziran 1966 doğumluyum. SSK girişim 22 Haziran 1984. Aralıklı olarak değişik iş yerlerinde çalıştım. Askerliğimi yedek subay olarak yaptım. Bir yıl (4 ay öğrenci, 8 ay hizmet toplam 240 gün) prim sayım 5600 gün. Çalıştığım iş yeri şu an beni asgari ücrette gösteriyor. Prim ödemem, emeklilik için aranan 5225 günü aşıyor. Fazla prim ödemem emekli maaşıma etki eder mi? Askerlik döneminde benden kesilen KEY ödemesini nasıl alabilirim? Elimde Emekli Sandığı numarası bulunmuyor. # Nevzat AK
Cevap: 23 Mayıs 2002 itibanyla 17 yıldan fazla, 18.5 yıldan az süre sigortalı
olanlar, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlanna tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 27 Haziran 2014'te emekli olabilirsiniz. Ancak, tek başına emekli aylığı oranını belirlemez. Emekli aylığını, SSK'ya bildirilen ve üstünden prim hesaplanan
kazanç tutan ile prim ödeme gün sayısı belirliyor. Prim ödeme gün sayısı emekli aylığı bağlama oranını belirler. Ancak, ne kadar fazla prim ödenirse, aylık bağlama oranı o derece yüksek olacağından, fazla prim ödeme emekli aylığı tutanna olumlu yansır.
Askerliğinizi 31 Aralık 1995'ten önce yapmış olduğunuzdan, 8 aylık yedek subaylık döneminiz için adınıza KEY yatınlmıştır. Ayrıca 1984-1995 arasında 10 ve daha fazla çalışanı olan iş yerlerinde çalışmışsanız, bu iş yerleri de adınıza KEY yatırmıştır. TC kimlik numaranızla adınıza KEY yatınlıp yatinlmadığmı internetten sorgulayın, en yakınınızdaki Ziraat Bankası şubesinden araştınn. Yatmamışsa, askerlik dönemi için askerlik yaptığınız birliğe, sigortalı çalışma döneminiz için de çalıştığınız iş yerlerinin bulunduğu yerdeki 'Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne itirazda bulunun.

Hem SGK'ya hem de çalıştığınız kuruma itiraz edeceksiniz

Soru: Ödenmekte olan KEY miktan SSK numaramla sorgulandığında 584.40 YTL olarak sistemde görülüyor. Ancak, TC kimlik numaram bildirilmediği gerekçesiyle, Ziraat Bankası KEY'imi ödemiyor. KEY kesintisinin yapıldığı, çalışmış olduğum şirket kapandı. İtirazımı SGK'ya mı, PTT'ye mi yoksa Anadolu Yakası 150'nci Yıl Müdürlüğünde memur olarak çalıştığım yere mi yapmam lazım? • Yaşar COŞKUNLU/îstanbul
Cevap: Konut Edindirme Yardımı {KEY) yapılan 1 Ocak 1987-31 Aralık 1995 arasında hem SSK'lı hem de memur olarak çalıştığınız anlaşılıyor. Sigortalı çalışmanız için KEY itirazınızı çalıştığınız şirketin bulunduğu yerdeki 'Sosyal Güvenlik Kurumu İl/Merkez Müdürlüğüne, memur olarak çalıştığınız dönem için itirazınızı, çalıştığınız kamu kurumuna yani PTT Müdürlüğüne yapmanız gerekiyor. Dilekçede TC kimlik, sigorta sicil ve emekli sicil numaralarınıza mutlaka yer verin.

SSK evli kız çocuğuna yetim aylığı ödemez

Soru: 8 Nisan 1971 doğumluyum. Evliyim. Babam 2000, annem 2003'te vefat etti. ikisi de SSK'dan emekliydi. Boşanma olmadan da annem ve babam üzerinden maaş alabilir miyim? • M.A. Cevap: SSK, bekar, evlenmiş olsa da boşanan veya dul kalan, Sosyal Güvenlik Kurumlan'na tabi olarak çalışmayan ve bu kurumlardan kendi çalışmalarından dolayı gelir ve aylık almayan kız çocuklarına anne ve babalanndan dolayı yetim aylığı bağlar. Evli olan kız çocuklanna yetim aylığı bağlamaz. Evli olduğunuzdan dolayı SSK'dan yetim aylığı alamazsınız

Emekli olacağınız zaman SSK ile Bağ-Kur sigortanız birleşir

Soru: Ticaret meslek lisesi mezunuyum. 1998'de staj nedeni ile SSK başlangıcım oldu. Daha sonra bir özel şirkette 17 ay sigortalı olarak çalıştıktan sonra askerliğimi yaptım.ve geldim. Eylül 2006'da bir şirkette çalışmaya başladım ve ortak olduğum için Bağ-Kur'lu oldum. Eğer Bağ-Kur'lu olarak emekli olmaya hak kazanırsam, daha önceki SSK'lı olduğum günler silinecek mi, yoksa Bağ-Kur prim günüme mi eklenecek? Bir de yakın bir zamanda Bağ-Kur'um iptal olacak ve tekrar SSK'ya geçiş yapacağım. Benim bu değişikliklerden ötürü, primimin silinmesi ya da buna benzer bir kaybım olur mu? Bağ-Kur'lu olarak emekli olmak mı daha avantajlı olur, SSK'lı olarak emekli olmak mı?

Cevap: Bağ-Kur'dan emekli olmaya hak kazandığınızda, SSK'ya prim ödenen günlerinizin silinmesi gibi bir durum olamaz. SSK'lı günlerinizle Bağ-Kur'lu günlerinizi birleştirmek suretiyle emekli olacaksınız. Yani SSK'daki primi ödenmiş günleriniz, Bağ-Kur günlerinize eklenecek. Bağ-Kur'unuzu kapatıp, SSK'ya geçmeniz halinde de herhangi bir prim gününüz silinmeyecek. SSK'ya 1260 gün (3.5 yıl) prim ödediğinizde SSK'dan emekli olma hakkı elde edeceksiniz. SSK'dan emekli olmanız avantajlıdır.

49 yaşını doldurunca emekli olabilirsiniz

Soru: 18 Aralık 1968 doğumluyum. SSK girişim Eylül 1986. Ödenmiş 6700 prim günüm var. 13 Ağustos 2008'de işten ayrıldım. Ne zaman emekl, olurum? Ne kadar maaş alırım? • Kemal SÖKMEN

Cevap: 23 Mayıs 2002 itibarıyla sizin gibi, 15.5 yıldan fazla 17 yıldan az süredir sigortalı olanlar emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 18 Aralık 2017 de emekli olabilirsiniz. Emekli aylığınızı hesaplamak için, hem SSK'ya bildirdiğiniz aylık kazanç tutarlarının hem de 2017 yılına kadar oluşacak güncelleme katsayılarının bilinmesi gerekiyor.

KEY'e yapılan itirazdan sonuç çıkmadığında ne yapılacağı belirsiz

Soru: Emekli astsubayım. KEY listesinde TC kimlik numaram var. Ama Emekli Sandığı sicil numaramda 50 YTL alacağım görünüyor. Halbuki en az beş yıllık alacağım olması gerekirdi. Hem Hava Kuvvetleri Komutanlığı Personel Dairesine hem de Emekli Sandığı'na dilekçeyle itiraz ettim. Gelişmelerden nasıl haberim olacak? Cevap verecekler mi? Üç ay sonra yayımlanacak listeyi mi bekleyeceğim? Yine hata olursa bu sefer ne yapmalıyım?

Cevap: Sorunuzdan KEY hesaplamanızda yanlışlık olduğu anlaşılıyor. KEY ödenen dönemde memuriyet yapıyorsanız, itirazınızı çalıştığınız kamu kurumuna (askeri birliğe), emekliyseniz (Emekli Sandığına) yapmanız gerekiyor. İtirazınızın 2 ay içinde sonuçlandırılması yasa hükmü. İtirazınız en geç 2 ay içinde sonuçlandırılacak ve sonuç tasfiye halindeki Emlak Bankası'na bildirilecek. Emlak Bankası gerekli kontrol ve mutabakat yaparak hak sahiplerinin listesini oluşturacak ve bu listeleri Emlak Gayrimenkul Yatıran Ortaklığı A.Ş.'ye (EGYO) gönderecek. EGYO da yeni listeleri hak sahiplerine ödeme yapılması için Ziraat Bankası'na bildirdikten sonra, hak sahipleri KEY ödemelerini almaya başlayacaklar. Normal itiraz süreci bu şekilde işleyecek. Başka türlüsü de zaten mümkün değil. Çünkü, yanlış formatta bildirildiğinden kurumlarına iade edilen 3 milyonun üstünde hak sahibi var. 1 milyon 300 bin TC kimlik numarası bildirilmeyen var. İtiraz edenlerle birlikte sayı 5 milyona ulaşıyor. 5 milyon kişiye ilişkin yanlışlığın tek tek sonuçlandırmasının altından kalkmak mümkün değil. İtirazlar topluca sonuçlandınlarak, ikinci bir ödeme listesi oluşturulur. Genel bir duyuru ile hak sahiplerine KEY ödemeleri başlatılır.
İtiraz ettiğiniz kurumun itirazınızın sonucundan ayrıca sizi bilgilendirmesi gerekir. İtiraz sonucu oluşacak yeni listede adı olmayanlann ya da KEY ödemeleri eksik olanların ne yapacağı yasada belirlenmemiş. İşin can alıcı noktası da burada. Hak sahibi olduğu halde adına KEY ödemesi çıkmayınca yasanın belirlediği şekilde itirazı yapan ve itiraz sonucunda da hakkını alamayanlann durumu ne olacaktır? Bize göre itirazından sonuç alamayanlar için hakkını mahkemede aramaktan başka yol kalmıyor.

Babanız Bulgaristan'daki askerliğini borçlansın

Soru: Babam 16 Şubat 1947 doğumlu. Bulgaristan göçmeniyiz. Türkiye'ye 1998'de geldi. 1 Eylül 1999'dan beri sigortalı olarak çalışıyor. Babam ne zaman ve nasıl emekli olabilir? Askerlik için ödeme yapılırsa, bir yardım olabilir mi?

Cevap: Babanız en erken kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilir. Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilmesi için de, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Babanız ara vermeden prim ödemişse 1 Eylül 2008 itibanyla 3600 gün prim ödemesini tamamlayacağından, 15 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 1 Eylül 2014'te emekli olur. Babanız askerlik süresini borçlanırsa, askerlik süresi kadar erken emekli olur. Örneğin, 2 yıl askerlik yapmışsa 1 Eylül 2012'de emekli olabilir.

50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emeklisiniz

Soru: Bağ-Kur başlangıç tarihim 11 Eylül 1989. Toplam Bağ-Kur prim günü 1020 gün. 1991 SSK girişim var ve 1982-1984 arasında 20 aylık askerlik borçlanması ödenmiştir. Toplamda bizim hesaplanmıza göre 5805 gün prim günümüz vardır. Emekli olma zamanımızı detaylarıyla bildirebilir misiniz? • Can Başoğlu

Cevap: Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek SSK'dan'

emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 11 Ocak 2013 tarihinde 50 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

SSK'dan 2014, Bağ-Kur'dan 2017'de emekli olursunuz

Soru: 14 Temmuz 1964 doğumluyum. SSK'ya giriş tarihim 11 Mayıs 1988. Toplam 5556 gün prim ödeme gün sayım var. 31 Ağustos 2006 tarihinde SSK'dan aynlarak Bağ-Kur lu oldum. Halen Bağ-Kur 14'üncü basamaktan prim ödemekteyim.

SSK'dan emekli olmanın daha avantajlı olduğunu biliyorum. Size sorulanm şunlar:

SSK'dan emekli olmam için hangi tarihte Bağ-Kur'dan ayrılıp SSK'ya kayıt olmalıyım? SSK'dan bu şartlarda hangi tarihte emekli olabilirim?

Ayrılmazsam, Bağ-Kur'dan ne zaman emekli olabilirim?

1984-1986 yıllan arasında askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam SSK'dan ne zaman emekli olabilirim?

Bağ-Kur'a askerlik borçlanması yaparsam emeklilik tarihimi öne çeker mi? Ne zaman emekli olurum? • Erkal Duman

Cevap: 1) SSK'dan emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız, 14 Temmuz 2014'de SSK'dan emekli olabilirsiniz. Prim ödemeye devam etmek istiyorsanız Bağ-Kur'a 20 aydan fazla prim ödemeyin. Aksi takdirde Bağ-Kur şartlanna tabi olarak emekli olmak zorunda kalabilirsiniz.

Bağ-Kur'da emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartına tabisiniz. 7 yıl 8 ay daha prim ödeyerek prim ödemenizi

15 tam yıla çıkartacağınız Nisan 2017'de Bağ-Kur'dan emekli olabilirsiniz.

Askerlik sürenizi borçlanırsanız SSK'da 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 güm prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olarak, 49 yaşınızı dolduracağınız 14 Temmuz 2013'de emekli olabilirsiniz।

Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, Bağ-Kur'dan askerlik süreniz kadar erken emekli olabilirsiniz

SSK ve Bağ-Kur emekli aylıkları haczedilemez

Soru: Emekli bir kişiyim. Banka benim maaşıma haciz koydu. Emeklinin maaşına haciz konur mu? Bu konuda bizleri aydınlatırsanız çok memnun olurum. • Raci Özdemir Cevap: Hangi kurumdan emekli aylığı aldığınızı belirtmemişsiniz. Şayet SSK ve Bağ-Kur emeküsiyseniz, emekli aylığınıza haciz konamaz.

Bulunduğunuz yerdeki İcra Mahkemesine haczedilemezlik şikayetinde bulunduğunuzda haciz kaldırılır. Şayet emekli aylığınızı Emekli Sandığı'ndan alıyorsanız aylığınıza haciz konabilir. Ancak aylığınızın 1/4'ünü haczedebilirler. Ancak aylığınızın 1/4'ünü haczederek kalanını geçiminiz için bırakırlar. Aylığınızda 1/4'den fazla kesinti yapılmışsa, geçinemediğiniz iddiası ile 1/4'ünün kesilmesi için itirazda bulunun.

47 yaşınızı bekleyeceksiniz

Soru: 15 Haziran 1963 doğumluyum. 1 Ağustos 1980'de sigortalı oldum. 30 Eylül 1983 tarihine kadar 1042 gün sigortam ödendi. 1984-1986 arasında 18 ay askerliğimi yaptım. 1 Ocak 1988 tarihinde Bağ-Kur'a kayıt oldum. Bu tarihe kadar aralıksız Bağ-Kur'umu ödedim. Askerlik borçlanmamı yaparsam ne zaman, yapmazsam ne zaman emekli olurum?

Cevap: Askerlik borçlanmanızı yaparsanız Bağ-Kur'dan emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartmanız şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 16 Haziran 2010'da emekli olabilirsiniz.

2 Ekim 2008 Perşembe

1 Ekim'den sonra ödenen primleri faiziyle birlikte geri alabilirsiniz

Soru: 1935 doğumlu babam ihsan Güven 2007'de vefat etti. Bağ-Kur başlangıç tarihi 1 Mart 1999 olup, Bağ-Kur'u 21 Mart 2001 tarihinde terk etmiştir. Bağ-Kur'a askerlik borçlanması hariç 2 yıl 6 ay 20 gün prim ödemesi vardır. Askerlik borçlanması 24 aydır. 1934 doğumlu anneme Bağ-Kur'dan emekli maaşı bağlanır mı? • Güldal Güven

Cevap: Bağ-Kur sigortalısının hak sahiplerine dul ve yetim aylığı bağlanabilmesi için en az 5 tam yıl, 1800 gün prim ödemesi gerekmektedir Babanızın askerlik borçlanmasıyla

birlikte toplam prim ödeme süresi 4 yıl 6 ay 20 gündür. Bu gün sayısıyla maalesef annenize dul aylığı bağlanmaz. Ancak, babanızın prim ödemelerini 'toptan iade' adı altında geri alabilirsiniz. Ancak iadenizi 1 Ekim 2008'den sonra talep edin. Çünkü. 1 Ekim'de yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte prim iadeleri, güncelleme katsayına göre ödeme tarihine kadar güncellenecek ve güncellenen tutar ödenecektir. Bu, Kurumun 1 Ekim'den sonra prim İadelerini faiziyle birlikte ödeyeceği anlamına geliyor. Oysa bugün primleri faizsiz olarak geri alabilirsiniz.

KEY sürecinde evlenen kadınlar

1987 ile 1995 yıllan arasında KEY yardımı alan bir kadın ve erkeğin evlenmesi durumunda, aile reisi olan eşe yani, erkeğe yardıma devam olundu. Evlendiği tarihten itibaren kadına yapılan KEY durduruldu. Her iki eş adına yapılan yardım birleştirildi. Bu, kadının hesabında biriken KEY ödemeleri aile reisi olan kocanın hesabına aktanldığı anlamına geliyor. Evlendikten sonra zaten KEY ödenmediğinden, evlenene kadar hesabında biriken KEY de kocasının hesabına devredildiğinden, bugün kadın evlenmeden önceki KEY'lerini dahi alamıyor. Evlilik birliği devam ediyorsa, kocanın aldığı KEY'den eşine pay vermesi hem bugünkü Medeni Kanun'un hem de adalet duygularına uygun olacaktır.

47 yaşınızı bekleyeceksiniz

Soru: 15 Haziran 1963 doğumluyum.1 Ağustos 1980’de sigortalı oldum. 30 Eylül 1983 tarihine kadar 1042 gün sigortam ödendi. 1984-1986 arasında 18 ay askerliğimi yaptım. 1 Ocak 1988 tarihinde ağ-Kur’a kayıt oldum. Bu tarihe kadar aralıksız Bağ-Kur’umu ödedim. Askerlik borçlanmamı yaparsam ne zaman, yapmazsam ne zaman emekli olurum? Cevap: Askerlik borçlanmanızı yaparsanız Bağ-Kur’dan emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartmanız şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 16 haziran 2010’da emekli olabilirsiniz

Eşlerde KEY aile reisine

KEY ödemelerinin yapıldığı 1987-1995 arasında eski Medeni Kanun yürürlükte olduğundan, aile reisi erkekti. KEY sadece aile reisi olan eşe yapıldı. KEY'den yararlanırken evlenen kişilerde, aile reisi olan eşe yardıma devam olundu. Evlendiği tarihten itibaren kadına yapılan KEY durduruldu. Kadının hesabında biriken KEY ödemeleri aile reisi olan kocanın hesabına aktarıldı. Aile reisinin hak sahibi olmaktan çıkması halinde ise, takip eden ay başından itibaren kadına KEY ödemesi yapıldı.

Ne kadar KEY ödendi?

Eski para birimimize göre 3.500 lira ile başlayan KEY ödemeleri, her 6 ayda artırılmasına karşın, son 60 ayda (5 yıl) hiç artış yapmadan 80 bin lira ile tamamlandı.

Vatandaş KEY’de umduğunu bulamadı

Konut Edindirme Yardımı (KEY) ödemeleri hayal kırıklığı ile de olsa başladı. Birçok kişi 3 YTL, 5 YTL gibi KEY ödemesi almanın şokunu yaşadı. Binde bir de olsa 1000 YTL'nin üstünde KEY ödemesi alanların sayıları, yok denecek kadar azdı. Kimin haklı, kimin haksız olduğunu anlamak için KEY'in ne olup olmadığına göz atmakta yarar var...

KEY yardımı kimlere yapıldı?

Konut Edindirme Yardımı (KEY), 'Memurlar ve İşçiler ile Bunlann Emeklilerine Konut Edindirme Yardımı Yapılması Hakkında j Kanun'nun uygulamaya konulup, 1 Ocak 1987'den itibaren başladı.

• 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu,

• 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu,

•2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu,

•2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre maaş almakta olan devlet memurlan ile,

•Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kamu kuruluşlarında çalışanlar,

•TC. Emekli Sandığından emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylığı almakta olanlar,

•10 veya lO'dan fazla işçi çalıştıran iş yerlerinde çalışan işçiler,

•506 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumundan emekli ve malul aylığı alanlar.

•506 sayılı yasanın geçici 20'nci maddesine tabi olarak çalışanlar,

•23/1/1968 tarihli ve 991 sayılı Kanun ile SSK'ya devredilen sandıklardan mevzuatlanna göre yaşlılık ve malullük aylığı bağlanmış olanlan, konut sahibi yapma amacı ile, KEY yardımı yapılmaya başlandı. Başlangıçta 180 ay (15 yıl) yapılması öngörülen KEY ödemeleri, 108 ay (9 yıl) yapılarak 31 Aralık 1995'te sonlandmldı.

KEY yardımı yapılmayanlar

Adlanna KEY yatınlmayan kişiler:

•Konutu olan emekliler,

•Hizmet tahsisli konutlar dışında, her ne şekilde olursa olsun, kurum ve işverenler tarafından tahsis ve temin edilmiş konutlarda oturanlar, bu konutlarda oturduktan sürece,

•Kurumlann yurt dışı kadrolarına sürekli görevle atananlar,

bu görevde bulunduklan sürece,

•Sözleşmeli personel (talep edip KEY tutarını cebinden ödeyenler hariç),

•10'dan az çalışanı olan iş yerlerinde çalışanlar (lO'dan az çalışanı olmasına karşın işveren kendi isteği ile ödedikleri hariç)

Haksızlığı giderecek girişim boşa çıktı

İzmir Milletvekili Dr. Canan Antman TBMM'ye bir önerge vererek KEY'in hak sahiplerine iadesinde, evlilik birlikteliğinde eşlere eşit olarak, boşanma halinde de boşanma tarihleri göz önünde bulundurularak, evlilik birlikteliğinin devam ettiği süre değerlendirilip, orantı kurularak eşlere iade edilmesini istedi. Önerge, iktidar partisi milletvekillerince reddedilerek boşanan kadınlara, KEY haksızlığı reva görüldü. Ancak, madalyonun bir başka yüzü de ortaya yeni yeni çıkıyor. Boşanan kadın KEY alamıyor. Ancak, gerçekten KEY'lerini eski eşi alabiliyor mu?

Boşanan kadınlar KEY mağduru

İster KEY başladığında evli olsun, isterse KEY uygulandığı yıllarda evlensin, evli olması nedeniyle, kadına yardım yapılmadı. Evli kadına hak sahibi olsa da KEY verilmedi. 1987 ile 1995 arasında evli olduğundan dolayı KEY ödemesi yapılmayan veya evlendiğinde

hesabındaki KEY'ler aile reisi olarak eşinin hesabı ile birleştirilen kadının, 1995'ten bugüne kadar boşanmış olması durumunda, Bugün KEY ödemesi eşine yani, eski kocasına yapılacak. Boşanan kadına KEY ödemesi yapılmayacaktır. Uygulama daha ilginç sonuçlara da yol açıyor. KEY, kocasının hesabına nakledilen kadının boşanmasından sonra eski eşi tekrar evlenmiş ve daha sonra ölmüşse, boşanan kadının KEY'lerini, belki de ölen eski eşinin yeni karısı alacak.

Toplanan KEY'ler ne yapıldı?

Yatırılan KEY'ler, 1 Ocak 1987 ile 29 Aralık 1999 arasında Emlak Bankasınca 6'şar aylık vadeli hesaplara aktarıldı. Faizle nemalandınldı. 26 Kasım 1999 tarihli ve 588 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 3320 sayılı Kanun yürürlükten kaldırıldı ve KEY hesabı karşılığı olarak, hesaptaki toplam KEY miktar değerinde Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketine ait gayrimenkuller, Emlak Konut Anonim Şirketi'ne ayni sermaye olarak devredilmesi suretiyle 29 Aralık 1999 itibanyla hesap kapatıldı. Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Anonim Şirketi nin (EGYO) sermayesinin . yüzde 60.96'sı hak sahipleri adına nemalandınldı. Sonuç olarak bugün bu hissenin değeri yaklaşık 2.8 milyar YTL'ye ulaştı ve bu tutar da hak sahiplerine ödenmeye başladı.

İşçi ve işçi emeklilerinde KEY işleyişi

10 ve daha fazla sayıda işçi çalıştıran işverenler çalıştırdıklan işçiler için KEY ödemekle zorunlu tutuldular. İşverenler 'Konut Edindirme Yardım bildirimi' düzenleyip, en geç ertesi ayın sonuna kadar iki nüsha SSK'ya vererek, KEY tahakkuklannı yaptınp, ödemelerini de aynı süre içinde SSK'ya yaptılar. Düzenlenen Üçün nüsha işverence saklandı. SSK'ya yatırılan KEY'ler toplu olarak Türkiye Emlak Kredi Bankasındaki 'İşçilerve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırıldı. Kayıtlar SSK'ca tutuldu.

Konutu olmayan işçi emeklilerine Konut

Edindirme Yardımı SSK'ca yapıldı. SSK'dan emekli ve malul aylığı alanlara aylıklannın ödenmesi sırasında tahakkuk ettirilen KEY'ler, Türkiye Emlak Kredi Bankasındaki İşçiler ve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırıldı. Ancak, emekli aylığını kestirmeden çalışan emeklilerin KEY'leri işverenince ödendi. Kayıtlar SSK'ca tutuldu. KEY'lerin toplamı Maliye Bakanlığı'rıa ve Hâzine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına bildirildi. Yardımların toplamı aynı ay içinde Hazinece, SSK'ya ödendi.

Memurlarda ve memur emeklilerinde KEY işleyişi

Kamu kurumlan, memurlar için yapacakları yardımı, üç nüshada 'Konut Edindirme Yardımı Tahakkuk Bildirimi' düzenlemek suretiyle aylık olarak tahakkuk ettirdiler.

İki nüsha saymanlığa gönderildi. Saymanlık ilk nüshayı sarf evrakına bağladı, ikinci nüshayı da sakladı. Tahakkuk ettirilen aylık KEY'ler Türkiye Emlak Kredi Bankasında 'Devlet Memurları ve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırıldı. Makbuzlar da saklandı. Adına KEY yardımı yapılan memurun yardım süresi ve miktarına ilişkin bilgiler, kurumlannca tutuldu. Konutu bulunmayan memur emeklilerine KEY, Emekli Sandığınca yapıldı. Emekli Sandığı toplu olarak 'Devlet Memurları ve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırdı. Miktar ve süresine ilişkin kayıtlar Emekli Sandığınca tutuldu. Ödenen KEY'ler bir yazı ile emekliye sosyal yardım

ödeyen kuruluştan (emekli olduğu kamu kurumundan) istenerek tahsil edildi.

KEY'de sistem nasıl işledi?

Memur ve memur emeklileri ile işçi ve işçi emeklilerine Konut Edindirme Yardımında sistem farklı şekillerde işledi:

Kadına haksızlık önlenebilirdi

Konut Edindirme Yardımının, boşanan kadınlara yapılmayacak olmasının haksızlığına dayanamayan İzmir Milletvekili Dr. Canan Arıtman TBMM'ye bir önerge vererek KEY'in hak sahiplerine iadesinde, evlilik birlikteliğinde eşlere eşit olarak, boşanma halinde de boşanma tarihleri göz önünde bulundurularak, evlilik birlikteliğinin devam ettiği süre değerlendirilip, orantı kurularak eşlere iade edilmesini istedi. Önerge AKP'in oylanyla reddedildi. Antman, AKP'li milletvekillerine 'Siz de bir kadından doğdunuz, bir kadınla evlisiniz ve belki de bir kız çocuğunuz var. Hiç onlann haklarını korumak aklınıza gelmiyor mu? Bu ne biçim erkek egemen bakış açısıdır, bu ne biçim eşitliktir" diyerek tepki gösterdi. Ancak, tepkisi' sonucu değiştirmedi. Hâlbuki Arıtmanın önergesi olmasa da aynı doğrultuda bir düzenleme yapılmış olsaydı boşanan kadınlara yapılan haksizlik giderilmiş olurdu..

Sonuç olarak, boşanan kadına KEY'de haksızlık yapılmış oldu. Boşanan kadınlar KEY yardımı alamayacaklar.

Boşanan kadına KEY haksızlığı

KEY, aile reisi adına yani, erkek adına yaünldı. Evli kadına hak sahibi olsa da KEY ödemesi yapılmadı. 1987 ile 1995 arannda evli olduğundan dolayı KEY ödemesi eşi adına yatınlan bir kadının 1995'ten bugüne kadar boşanmış olması durumunda, KEY ödemesi eşine yapılacak, boşanan kadına KEY ödenmeyecektir. Bu uygulama ilginç ve haksız sonuçlar doğuruyor. Örneğin, hak sahibi olduğundan dolayı KEY alanlar evlendiklerinde, evlenme tarihi itibarıyla hesabındaki KEY'ler de erkeğin hesabına nakledildi. Daha sonra eşlerin boşandığını varsayarsak, kadın bugün KEY alamayacağından, evlendiği tarihten sonra evlilik nedeniyle KEY alamadığı gibi, hesabında biriken KEY'leri de eski kocasına kaptırmış olacaktır. KEY, kocasının hesabına nakledilen kadının boşanmasından sonra eski eşi tekrar evlenmiş ve daha sonra ölmüşse, boşanan kadının KEY'lerini, ölen eski eşinin yeni karısı alacak.

En yüksek ödeme 1391 YTL

Yaklaşık 8.5 milyon kişiye toplam 2.8 milyar YTL KEY ödemesi yapılacak. En yüksek ödeme tutan 1.391 YTL, En düşük KEY tutan da kuruşlarla ifade etmekte mümkün. 20. 25 kuruş KEY alacak bir sürü kişi var.

Emekli olanlara da KEY ödenecek

1987-1995 yıllan arasında memur olarak veya 10 kişi ve daha fazla çalışanı olan özel sektör iş yerlerinde çalışmış olup, 1995'ten sonra emekli olanlar da KEY ödemesi alacaklar. Burada önemli olan, bugün emekli olan kişinin çalıştığı dönemde adına KEY ödemesi yapılmış olmasıdır. Adlanna KEY ödemesi yapılmış olan emeklinin KEY ödemesi almaması için hiçbir neden yok.

Genelge ne diyor?

5510 sayılı yasa, prim affına ilişkindir. Yasanın 23'üncü maddesinin (9)'uncu, 24'üncü maddesinin (12)'nci fıkrasında, 'Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslan belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.' hükmü yer almaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu da bu yetkiye dayanarak, 3 Haziran 2006, 2008/50 sayı ve 'Sosyal güvenlik alacaklarının, yeniden yapılandırma anlaşmalarının ihyası/peşin veya taksitle ödenmesi' konulu genelgesi ile af yasasının uygulama usul ve esaslannı belirledi. Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesi maalesef, yasa kadar güzel ve başanlı değildi. Yasayla çelişen ve ters düşen hükümler yer almaktadır.

Yasa ne diyor?

Kamuoyunda 'prim affı' olarak tanımlanan, aslında prim affıyla uzaktan yakından ilgisi olmayan ve prim borçlarının tahsiline bazı ödeme kolaylıkları getiren düzenlemeler, 26 Mayıs 2008 tarih ve 26887 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı ve aynı tarihte yürürlüğe konan 5763 sayılı İş Kanunu Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun' ile birlikte yapıldı. 5763 sayılı yasanın 26 ve 27'nci maddeleriyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen Geçici 23 ve Geçici 24'üncü maddeler, ödeme kolaylığına ilişkin düzenlemeler içeriyor. 38'inci madde de yürürlük tarihini belirliyor.

Özetle ele alacak olursak Geçici 23'üncü madde ile 2006'da prim borçlarını yapılandırarak takside bağlatan, ancak taksitlerini süresi içinde ödeyemeyenlerle ilgili. 2006'da prim borçlannı takside bağlatıp taksitlerini öngörülen süre içinde ödemediğinden dolayı yapılandırması bozulanlara, ödemedikleri taksitleri, gecikme zammıyla birlikte 6 ay içinde ödemeleri halinde, 2006'da yapılan taksitlendirmenin tekrar hayata geçirilme hakkı veriliyor.

Geçici 23'üncü maddenin l'inci fıkrasında başvuru süresi ile ilgili olarak,

"...bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde kuruma yazılı olarak başvurmalan halinde, bozulmuş olan yeniden yapılandırma anlaşmaları, 5458 sayılı kanuna göre yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınmak suretiyle ihya edilir..." hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde başvuru yapılabilecektir.. Maddenin hangi tarihte yürürlüğe girdiğini tespit edip, takip eden iki ay belirlediğimizde başvuru süresi ortaya çıkacaktır.

5763 sayılı yasanın yürürlük tarihini belirleyen 38'inci maddesi: 'Bu Kanunun,

Çerçeve 2'nci maddesi ile değiştirilen 4857 sayılı Kanunun 30'uncu maddesinin altıncı fıkrası ile 20'nci maddesi 1/7/2008 tarihinde,

5'inci maddesi 1 Ocak 2009 tarihinde,

15'inci maddesi yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonunda,

ç) 24 ve 25'inci maddeleri 1 Ekim 2008 tarihinde,

Diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.'

hükmü yer almaktadır. 5763 sayılı yasanın af düzenlemelerini içeren 26 ve 27'nci maddeleri için 38'inci maddede, özel bir yürürlük tarihi belirlenmediğinden (d) bendindeki hükmüne göre, yani 26 Mayıs 2008'de yürürlüğe girmektedir*

Geçici 23. maddenin 1 nolu bendi de yasanın yürürlüğe girdiği tarihi (26 Mayıs 2008) takip eden iki ay içinde (Haziran ve Temmuz 2008 dönemleri) başvuru yapılacağına dair amir hükmü yer aldığına göre, af düzenlemelerinden yararlanmak için haziran ve temmuz aylarında başvuru imkanı vardır. Sonuç olarak, başvuru tarihinin son gün 31 Temmuz 2008 Perşembe günü mesai saati sonuna kadardır.

5763 sayılı yasanın 27'nci maddesiyle 5510 sayılı yasaya eklenen Geçici 24'üncü maddesi de, SSK ve Bağ-Kur'a prim borcu olanlara, ödeme kolaylığı getirmektedir. Ayrıca, 2006'da prim borcunu takside bağlatan ve taksitleri süresinde ödeyenlere de, 2006 yılı yapılandırmasını bozarak, yeni yasa şartlarına göre prim borcunu yeniden yapılandırma imkanı sunmaktadır. 24'üncü maddenin l'inci fıkrasında başvuru tarihini belirleyen,

'...bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde yazılı olarak başvurulması kaydıyla, bu maddede belirtilen şartlarla peşin veya yirmi dört aya kadar eşit taksitler halinde ödenir' maddesinde, başvuru suresi \,asanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay olarak belirlenmiştir. 5763 sayılı yasanın 38'inci maddesinde 24'üncü maddesinin yürürlük tarihi 26 Mayıs 2008 olarak belirlendiğinden, 26 Mayıs 2008'i takip eden iki ay olan Haziran ve Temmuz 2008 aylarında af başvurusu yapılabilir. Ve aftan yararlanmada başvurunun son günü 31 Temmuz 2008 Perşembe günü mesai saati sonudur.

Afta Süre genelgeye göre bitti yasaya göre ise devam ediyor

SSK-Bağ-Kur prim borçlarına ödeme kolaylığı getiren yasada başvuru süresi, kurum genelgesine göre, 28 Temmuz Pazartesi günü mesai saati sonunda sona erdi. Ancak yasaya göre başvuru süresi devam ediyor. Aftan yararlanmak için son gün 31 Temmuz.

Mahkemeye gidilirse ne olur?

Yasadan aftan yararlanmada başvurunun son günü 31 Temmuz 2008 olduğu sonucu çıkmasına karşın, genelgede başvuru süresi 28 Temmuz 2008 olarak uygulanmıştır. Son yılların en güzel yasasından yararlanmak için insanlar günlerce kuyruğu girmesine rağmen, bazıları daireye bile girememiş, dolayısıyla yasadan yararlanamamıştır. Yasadan yararlanamayanlar 31 Temmuz 2008 mesai saati sonuna kadar yazılı olarak aftan yararlanmak için başvuruup, başvurulan da reddedilmesi halinde İş Mahkemesi'ne dava açarsa ne olacaktır? Mahkemelerde binlerce yeni dava ortaya çıkacaktır. Benzer olaylara yargının bugüne kadar olan yaklaşımına baktığımız zaman, dava açanların davayı kazanacağının altını çizmek medyumluk olmaz.

Yorum doğru mu?

Kurum genelgesinde aftan yararlanmada son gün 28 Temmuz olarak belirlenmiştir. Oysa, başvurunun yasanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Kurum sanki yasada, '....kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde...' ibaresini YASANIN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHİ TAKİP EDEN GÜNDEN İTİBAREN İKİ AY İÇİNDE' şeklinde kabul etmiştir. Oysa yasadaki 'yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay' ibaresine göre, afta son gün 31 Temmuz 2008 Günü mesai saati sonu olarak ortaya çıkarken, kurumun yasada olmayan 'yasanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden günden itibaren iki ay' ibaresinden afta son gün 26 Temmuz 2008 olarak ortaya çıkmakta, bu tarih de hafta tatiline rastladığından son gün 28 Temmuz 2008 olarak belirlenmektedir.

Sonuç olarak, kurumun yasanın önüne geçerek, genelge ile yasanın emrettiği başvuru süresini kendi yorumuna-göre değiştirmesi kabul edilebilir bir durum değildir. Kanun koyucu, kurumun yorumladığı şekilde bir süre koymak istese, başvuru süresini ay değil gün olarak belirlerdi. Örneğin, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 50 gün,

60 gün, 70 gün gibi.

Afta başvuru sürenin son günü çok açıktır. Ancak, yasada sürenin açık olmadığını varsaysak bile, yasada net ve açık bir hüküm olmadığı durumlar da, yasanın birey lehine uygulanması genel hukuk kuralıdır. Bu açıdan da başvuru tarihinin, 31 Temmuz 2008 Perşembe günü mesai saati sonu olarak tespit edilmesi, hem genel hukuk kurallarına hem de yasa uygulama tekniğine daha uygun olacaktır.

Komuşm hem yetim hem dul aylığı alabilirmi?

Soru- Komşum ölen eşinden dolayı Emekli Sandığından maaş alıyor.Yeni yasaya göre, 1963'te ölen SSK'lı babası üzerinden de maaş alabilir mi?

Cevap:Komşunuz (dul kadın) sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmıyor, bu kuruluşlardan kendi çalışmasından dolayı gelir ve aylık almıyorsa, -Babası SSK emeklisiyken ölmüşse yetim aylığı bağlatabilir। - Babası çalışırken ölmüşse, babasının 5 yi/ sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödemesi varsa yetim aylığı bağlatabilir

Esnafın sesine kulak verilmeli

Aftan yararlanma süresi 28 Temmuz 2008 olsa da, 31 Temmuz 2008 de olsa da yetersiz. Mutlak uzatılması gerekiyor. Prim borcunu ödemek isteyen kesim sürenin uzatılmasını istiyor. Ve yasanın zamanlamasında hata olduğunu söylüyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) başkanı Bendevi Palandöken yakın arkadaşım. Her gün sabahın erken saatlerinde yaklaşık 1.5 saate yakın birlikte yürüyüş ve sabah sporu yaparız. Neşe dolu bir insandır. Esnafın, sanatkârın derdini kendisine dert edinmiş bir insandır. Uzun yıllardan beri bu işin içinde olmasının birikimi ile başkanı olduğu kesimin iyi ve kötü taraflarını bıkmadan usanmadan anlatır durur yürüyüş sırasında. Genelde pozitif ve olayların hep iyi tarafını görmeye çalışan moralini hep yüksek tutma özelliklerine sahip biridir. Ancak son günlerde moral bozukluğunu gizleyemiyor. Esnafın, sanatkarın siftah yapmadan dükkân kapattığını ve sıkıntılarının giderek arttığını ve kapanan iş yerlerini anlatıyor. Son günlerde konuştuğumuz konuların başında af yasası yer alıyor. Esnaf ve sanatkarın büyük bir bölümünün prim borcu olduğunu ve üyelerinin yasayı çok beğendiğini ve yasadan yararlanarak prim borçlarını ödemek istediklerini ancak, başvuru süresinin yetersiz olduğunu.1 sürenin mutlak uzatılması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, esnafın, sanatkarın eline eylül ve ekim aylarında para geçtiğini, çiftçi ve ziraatçının ürününü bu aylarda hasat ederek sattığı, turizmcinin bu aylarda para kazandığı Almanya'dan gelen işçiler, düğün mevsimi gibi nedenlerle olduğunu esnafın, sanatkarın eylül, ekim aylarında paralandığından afta sürenin hiç değilse ekim sonuna kadar uzatılması halinde, üyelerinin tamamının prim borcunu ödeyeceğini ifade ediyor.

Milyonlarca esnaf ve sanatkarın arzu ve isteğini dikkate almak ve süreyi uzatmak, prim borçlarının devlet kasasına girmesi anlamına geliyor. Aklın yolu bir, sürenin uzatılmasında kamu yararı var. Gerekiyorsa yasadan kademeli yararlanılması yönünde düzenleme yapılır. Örneğin, mevcut halinde yasadaki iki aylık başvuru süresi içinde peşin ödeme usulünü tercih edenlerin, gecikme zammı ve gecikme zammının yüzde 85'i siliniyor. Ağustosta başvuranın yüzde 82'si, eylülde başvuranın yüzde 80'i, ekimde başvuranın yüzde 77'si, kasımda başvuranın yüzde 73 u, aralık ayında başvuranın yüzde 70'i silinir. Geç başvuru yapan daha az avantaj sağlar. Bu mali gücü olanların gecikmeden borçlarını ödemesine yol açarken, mali durumu iyi olmayanların geç olsa da yasadan daha az avantajla yararlanmasına imkan sağlamış olur.

Acilen ne yapılmalı?

Dünyanın hiçbir yerinde, kamuya para yatırana eziyet edilmez. Başka bir ifadeyle kamuya işkenceyle para yatırılmaz. Böyle bir para yatırmaya izin verilmez. Para ödeyenler, süre bitti diye geri çevrilmez. Kurum 2008/50 sayılı genelgesine iki satırlık ek bir genelge yayımlayarak, başvuru süresinin 31 Temmuz 2008 olduğunu açıklamalı ve yasadan yararlanamayanlara! hiç değilse 31 Temmuz 2008 Perşembe günü akşamına kadar yasadan yararlanmalarına olanak sağlamalıdır.

Prim ödemenizi 25 yıla çıkarttığınızda emekli olabilirsiniz.

Soru: 12 Kasım 1955 doğumluyum।1977-1979 arasında SSK'lı olarak çalıştım SSK primim 689 gün. Askerlik borçlanmamı yapmadım. 1985 - 2002 arasında Bağ-Kur'lu olarak çalıştım. Bağ-Kur üyesi olarak 10 aydır prim ödemekteyim. Ne şekilde ve nasıl emekli olabilirim?

Cevap: Çalışma sürelerinizi tarih yerine yıl olarak verdiğinizden emekli olacağınız tarihi yaklaşık olarak verebiliyoruz. Bağ-Kur'dan emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 48 yaş şartına tabisiniz. Yaş sorununuz olmadığından, toplam prim ödemenizi 25 tam yıla (9000 gün) çıkartacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

1 Ekim 2008 Çarşamba

Destek primi Bağ-Kur emeklisine 1999'da, SSK emeklisine 2003'te geldi

Soru: Ticaretle uğraşan SSK emeklilerinin, destek primi ödemeleri ile ilgili son yasadaki durumu nasıldır? Destekleme priminin başlangıç tarihi nedir? Destek primi ne zaman geldi? Ticaretle uğraşan SSK emeklileri hangi tarihten itibaren destek primi ödeyeceklerdir? '

Cevap: Emekli oldukları halde, emekli aylığı kestirmeden çalışmalarına devam edenlerin Sosyal Güvenlik Destek primi ödemelerine ilişkin yasal düzenleme, 8 Eylül 1999 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 4447 sayılı yasanın 38'inci maddesiyle, 1479 sayılı yasaya eklenen Ek Madde 20 hükmüyle ile yapıldı. 8 Eylül 1999dan itibaren Bağ-Kur'dan emekli olup faaliyetlerine devam edenler destek primi ödemekle zorunlu tutuldu. Bağ-Kur'dan emekli olup, çalışmasına devam edenlerden aylığın bağlandığı tarihi takip eden ay başından itibaren, emekli olup daha sonra tekrar çalışmaya başlayanlarda ise, tekrar çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ay başından itibaren, emekli aylıklarının yüzde 10'u nispetinde sosyal Güvenlik Destek primi kesilmeye başlandı. Bağ-Kur dışındaki sosyal güvenlik kurumlarından (SSK, Emekli Sandığı ve vakıf emekli sandıklan gibi) emekli olup, Bağ-Kur'lu olmayı gerektiren faaliyette bulunanlara ise, 4956 sayılı yasanın 44'üncü maddesi ile, 2 Ağustos 2003'ten itibaren destek primi ödeme zorunluluğu getirildi. Bağ-Kur dışında diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olup, Bağ-Kur'lu olmayı gerektiren bir faaliyette bulunmaya başlayanlar, faaliyete başladıkları tarihi takip eden ay başından itibaren, her ay Bağ-Kur un 12'nci gelir basamağının yüzde 10'u oranında destek primi ödemesi gerekiyor (bugünkü basamağa göre aylık 75.10 YTL) Diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanlarda destek primi emekli aylıklarından kesilmiyor. Her ay Bağ-Kur'a yatırılıyor. Ancak, 1 Ekim 2008'den itibaren yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte destek primi, diğer sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanların da emekli aylıklarından kesilecek. Ayrıca yeni yasa, destek primi oranını da yükseltiyor. 1 Ekim 2008'den yıl sonuna kadar yüzde 12, 2009'da yüzde 13, 2010'da yüzde 14 ve 201 İde yüzde 15 oranında destek primi kesilecektir.

8 Mayıs 2008’den önce yurt dışı borçlanması yapan bedeli istediği zaman emekli olabilir

Soru: Dayım 30 Nisanda 5300 gün yurt dışı çalışma süresini borçlandı. Ama hâlâ yatırmadı. Emekliliğine 2 yıl var. Emekliliği geldiğinde yine 3.5 ABD doları üzerinden mi yatıracak, yoksa yeni çıkacak yasalar onu da etkileyecek mi? Aldığı borçlanma kağıdının bir süresi var mı?

Cevap: Dayınız yurt dışı çalışma sürelerini 8 Mayıs 2008'den önce borçlandığı için, 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 5754 sayılı yasa ile yapılan değişikliklere tabi olmayacak. Borçlanma bedelini günlüğü 3.5 ABD dolan üstünden ve istediği zaman ödeyebilecek. Değişiklikten önceki düzenlemede, borçlanma ABD dolan üstünden yapıldı ve ödemenin yapıldığı günkü kir dikkate alınmıyor. Ödeme süresinin de bir önemi bulunmuyor. Dayınız 30 Nisan 2008,de borçlanmakla akıllıca bir iş yapmış. Çünkü, borçlanmayı 8 Mayıs 2008 ve daha sonraki bir tarihte yapmış olsaydı, 30 Haziran 2008'e kadar günlüğü 6.49 YTL'den, 1 Temmuz 2008'den itibaren de günlüğü. 6.81 YTL'den borçlanacaktı. Ayrıca, borçlanma bedelini en geç üç ay içinde ödemesi gerekecekti.

Bağ—Kur’dan emekliliği haketmişsiniz

Soru: 25 Aralık 1959 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 15 Ağustos 1978. 1992'ye kadar 3600 gün prim ödemem var. 5 Mayıs 1992'den 2005'e kadar Bağ-Kur'lu oldum ve 4700 günde Bağ-Kur'a prim ödedim. Yeni yapılandırmaya göre, Bağ-Kur primlerimi ödedim. 95 gün SSK'dan iş günüm var. Askerlik borçlanmamı ödemedim. Bağ-Kur'a prim ödeme günüm fazla olduğundan, 9000 iş gününe tabi olduğum söyleniyor. Bağ-Kur'lu iş günlerimi SSK'ya aktanp emekli olabilir miyim? Bu durumda emekli olamazsam emeklilik için ne yapmalıyım?

Cevap: Primi ödenmiş son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunuyor. Son yedi yılda Bağ-Kur'a fazla prim ödemeniz olduğundan, bugün için SSK'dan emekli olamazsınız। Emekli olmak için Bağ-Kur'da 25 yıl (9000 gün)prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz 600 gün askerliğiniz varsa, verdiğiniz bilgilere göre, prim ödemeniz 8995 gün. SSK'ya 5 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 9000 güne tamamlayıp, Bağ-Kur'dan emekli olabilirsiniz. Ancak, SSK'dan emekli olma gibi bir düşünceniz varsa, 1165 gün daha prim ödeyerek 95 gün olan prim Ödemenizi 1260 güne çıkartacağınız tarihte de SSK'dan emekli olabilirsiniz

Ek 19. maddeye göre borcunuzu sildirip emekli olabilirsiniz

Soru: 11 Ocak 1963 doğumluyum. 1979'dan beri SSK'h olarak çalışıyorum. 6654 gün prim ödedim. Kasım 2003'te Bag-Kur'a geçtim. Yalnız 5 yıl boyunca Bağ-Kur'a hiç para yatıramadım. 35 bin YTL borç çıkardılar. Şimdi Bağ-Kur'dan ayrılıp (çünkü Bag-Kur'a 5 yıl boyunca prim ödemeyenler otomatik olarak . Bağ-Kur'dan çıkarılmış oluyor) direkt SSK'dan emekli olabilir miyim ya da Bağ-Kur borcunu yatırır yatırmaz hemen emekli olabilir miyim? Kurumda bulunan memur arkadaşlar Bağ-Kur borcumu yatırsam da hemen emekli olamayacağımı ve yaklaşık 5-10 yıl belki de daha fazla süre Bağ-Kur'a prim yatırmam gerektiğini söylüyorlar. Emekli olabilmem için ne yapmalıyım?

Cevap: SSK'da emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kur'dan yakanızı kurtarabilirseniz, şartlarını yerine getirdiğinizden, SSK'dan istediğiniz zaman emeldi olabilirsiniz. Bağ-Kur'dan yakayı kurtarmak için sigortanızı durdurarak, prim borcunuzu sildirmeniz gerekiyor. 5 yıl ve daha fazla Bağ-Kur prim borcu olanların, sigortalılıklarını durdurarak, prim borçlarının silinmesi içki, bugün itibarıyla yürürlükte olan iki yasa maddesi var. Ancak, sizin gibi 5 yıldan fazla prim borcu olduğundan sigortasını durdurarak prim borcunu sildirmek isteyenlerin talepleri "karşılanmıyor. Sebep keyfi uygulama. Keyfi uygulamaya 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 5754 sayılı yasa ile 5510 sayılı yasaya eklenen geçici 17 nri madde hükmü yo) açıyor. Bu maddeye göre, Sosyal Güvenlik Kurumu bir genel tebliğ çıkartacak ve Bağ-Kur'a 5 yıl ve daha fazla prim borcu olanlara, 6 ay içinde prim borcunu ödemediği takdirde sigortalılıklarının durdurulacağını duyuracak ve borcunu, ödemeyenlerin de sigortalılığı durdurularak prim borçlan silinecek. Silinen borca ilişkin olan süreler de sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek. Yasa 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmasına ve neredeyse tamamına yakın kısmı 1 Ekim 2008'de yürürlüğe girecek olmasına karşın, bu madde genel hukuk kurallarına da aykırı olarak geriye yönelik 30 Nisan 2008de yürürlüğe kondu. Ancak, Bağ-Kur Yasası Ek 19'uncu ^ madde hükmünü de 30 Nisan 2008'de, yani aynı tarihte yürürlükten kaldırmayı unuttular ve prim borcu silinmesine ilişkin iki madde çıktı ortaya. Ancak, gelin görün ki iki maddeye rağmen sigortalının talebi karşılanmıyor. Sonuç olarak, yürürlükte olan bir yasa hükmü açık ve seçik olarak uygulanmıyor. Yazılı olarak Ek 19'uncu maddenin uygulanarak sigortalılığınızın durdurularak prim borcunuzun silinmesini ve emekli aylığı bağlanmasını talep edin. Borcunuzun silinip emekli edilmediğiniz takdirde, uğrayacağınız maddi ve manevi zararlarınızı, yasayı uygulamayan görevlilerden talep edeceğinizi belirtin. Talebinizin reddedilmesi üzerine de vakit geçirmeden İş Mahkemes'ine dava açıp hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışın. Bağ-Kur'dan emekli olmak için 25 tam yıl (9000 gün) prim ödeme ve 48 yaş şartına tabisiniz. Bağ-Kur'a prim borçlarınızı ödeyip 636 gün daha prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla 48 yaşınızı dolduracağınız 11 Ocak 2011'de Bağ-Kur'dan emekli ötebilirsiniz.

2009'da emekli olabilirsiniz.

Soru: 1953 doğumluyum. 1984'te Bağ-Kur'lu oldum. 14 yıl 5 ay Bağ-Kur ödedim. Mükellef olmadığımda SSK'ya 1257 gün prim yatırdım. 2005'te Bağ-Kur'dan çıktım. 30 Mart 2005'ten beri sigortalı olarak çalışıyorum ve primimi ödüyorum. Ne zaman emekli olurum?
Cevap: 30 Eylül 2008'e kadar aralıksız प्रिम öderseniz, son yedi yılda SSK'ya Bağ-Kur'dan fazla prim ödemiş duruma geçerek, SSK şartlanyla emeklilik hakta elde edersiniz. SSK'da emekli olmak için 25 yıl sigorta süresi, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. 30 Eylül 2008'den sonra prim ödemeseniz de 25 yıl sigortalılık sürenizi olduracağınız 2009'da emekli olabilirsiniz.

Özürlü hakkıyla 3760 gün prim ödediğinizde emekli olabilirsiniz

Soru: SSK girişim 25 Eylül 1993. 2619 gün prim ödedim. Halen çalışmaktayım. Yüzde 40 özürlü raporum var. Vergi indiriminden yaralanmaktayım. Askerliğimi borçlanırsam, ne zaman emekli olabilirim?

Cevap: 6 Ağustos 2003 tarihi itibarıyla sizin gibi 9 yıldan fazla, 12 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış üçüncü derece özürlüler emekli olmak için 16 yıl sigortalılık süresi ve 3760 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. 1141 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 3760 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yaparsanız, borçlandığınız süre kadar az prim ödeyebilirsiniz. Örneğin, 18 ay askerlik yapmışsanız, borçlandıktan sonra 601 gün daha prim ödeyerek Nisan 2010'da emekli olabilirsiniz

SSK lı çalışmaya başladım yetim aylığı kesilir mi?

Soru: Bekar olduğumdan dolayı babamdan yetim aylığı alıyordum।Fakat 21 Haziranda sigortalı olarak çalışmaya başladım. Bunu sigortaya bildirmem gerekiyor mu? Bir de ileride SSK'lı çalışmak istemezsem, tekrar babamdan kalan maaşımı almam mümkün olabilir mi?

Cevap: Hangi kurumdan yetim ayfcğı aldığınızı bildirmemişsiniz। Emekli Sandığından yetim aylığı alıyorsanız, sigortalı olarak çalışsanız da, yetim aylığınız kesilmeyeceğinden, bildirim yapmanıza gerek yok. Ancak, yetim aylığınızı Bağ-Kur veya SSK'dan alıyorsanız babanızdan yetim aylığı bağlatırken, evlenmenizi ve sigortalı olarak çalışmaya başladığınızı Bağ-Kur'a ya da SSK'ya bildireceğinize dair taahhütname imzaladınız. Çalışmanızı SSK'ya bildirerek, yetim aylığınızı kestirmeniz gerekiyor. Aksi halde, Bağ-Kur ya da SSK tespit ettiğinde yersiz ödediği yetim aylıklarını kanuni faiziyle birlikte geri alır. İşsiz kaldığınızda kestirdiğiniz aylığınızı yeniden bağlatabilirsiniz

SSK'dan 2012'de BağKur'dan 2016'da emekli olabilirsiniz

Soru: 1961 doğumluyum. 1 Ocak 1985'ten itibaren Bağ-Kur'lu oldum. 16 Temmuz 1998de Bağ-Kur'um sona erdi. 1 yıl isteğe bağlı ödedim. 14 yıl 5 ay 16 gün ödenmiş primim var. Emekli olabilmem için daha ne kadar prim ödemem lazım? Eğer kalan prim ödeme süremi SSK'da isteğe bağlı olarak ödersem, avantaj sağlar mı?

Cevap:
Bağ-Kur'dan emekli olmak için en az 15 tam yıl prim ödemek gerek. Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan 15 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartı için 1 Ekim 1999 itibarıyla sizin gibi 10 yıldan fazla kalanlar, 55 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. 194 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 15 tam yıla çıkartmanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 2016'da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. SSK'ya geçip 1 Ağustos 2008'den itibaren ara vermeden 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 41 yaş şartlarına tabi olarak, Şubat 2012'de emekli olabilirsiniz. 23 Mayıs 2011 arasında yerine getirenler, 58 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız 2013'te, kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. Bahsi geçen okurumuz, kadın olduğu için kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün ve 50 yaş şartlarını 24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 arasında yerine getirdiğinden 54 yaşını doldurduğu tarihte kısmi yaşlılık aylığına hak kazanıyor. Mevcut yasamızda kadınlara pozitif ayrımcılık yapılmış bulunuyor.

Süre neden uzatılmalı?

Sosyal güvenlik kurumlarının 45 milyar YTL (45 katrilyon TL) prim alacağı var. Alacakları toplamanın maliyeti yüzde l'i geçmez. Geri ödemesi yoktur. Faiz ödemezsiniz. Oysa, borç aldığınız paranın, geri ödemesi vardır. Aynca ciddi bir faiz ödersiniz, (borçlanma maliyeti tekrar yüzde 20'lere çıkmıştır) Tabi ki borçlanma da yapılacaktır. Ancak, önce alacağını alacaksın. Diğer iç kaynaklannı harekete geçireceksin. İşte tam da bu noktada çıkartılan ödeme kolaylığı yasası, sosyal güvenlik kurumlannın alacaklannı tahsil etmek için atılmış çok önemli bir adım. Bugüne kadar son derece başarılı olan ve kısa sürede yaklaşık 10 milyar YTL borcu yeniden yapılandınp 1.5 milyar YTL kasaya koyan yasanın süre maddesi yanlış düzenlendiğinden, maalesef yetersiz kaldı.

Afta süre uzatılır, eksiklik kaynak sorunu da biter

SSK ve Bağ-Kur prim borcu olanlar için getirilen ve 'Af Yasası' olarak bilinen ödeme kolaylığı yasasında süre, yarın aksam mesai saati sonunda bitiyor. Bugüne kadar emsali görülmeyecek kadar ilgi uyandıran yasada, sürenin uzatılması ve birkaç eksikliğin düzeltilmesi halinde sosyal güvenlik kurumlarının kaynak ihtiyacı dahi sona erebilir

İsteğe bağlı sigortalının haksızlığı giderilmeli

Üç ay üst üste isteğe bağlı sigorta primi ödenmeyince sigorta iptal ediliyor. İsteğe bağlı sigorta prim borcu olan da son aftan yararlanıyor. Ancak, yararlanma sigortası devam ettiği sürece olan prim borcu ile sınırlı. Borcunu bir ay ödeyip iki ay ödemeyen, sonra yeniden iki ay ödeyip bir ay ödemeyen üç ay üst üste ödememezlik yapmadığı için aftan yararlanıyor ve borçlarını yapılandırıyor.

Bunu bilmeyen isteğe bağlı sigortalılar acı süprizle karşılaşıyor. Sigortalılıkları kapatıldığından aftan yararlanamayacakları gerçeği ile yüz yüze geliyorlar. Çünkü, üç ay art arda prim ödemeyenin sigortası kapatılıyor. Bağ-Kur'da da üç aydan fazla prim borcu olanın sigortası kapatılıyor. Bu durum SSK ve Bağ-Kur yasalarından kaynaklanıyor ve adil olmayan bir sonuç doğuyor. Bağ-Kur'a kayıt olup, tek kuruş prim ödememiş, hatta Bağ-Kur'un

önünden bile geçmemiş biri, tahakkuk etmiş prim borçlarını af kapsamında ödeyerek emekli olabilirken, İsteğe bağlı sigortalı 1, 2 yıllık borcunu dahi ödeyemiyor. Bağ-Kur sigortalısı 20, 25 yıllık prim borcunu af kapsamında öderken isteğe bağlı sigortalı 4 aylık bile prim borcu ödeyemiyor.

Süre uzatımı sırasında, isteğe bağlı sigortalı için bir geçici madde düzenlemesiyle dosyalarının kapatıldığı tarihten itibaren prim tahakkukuna ve aftan yararlanılması olanak sağlanması halinde, hem eşit ve adil bir uygulama getirilmiş olur. Hem de ciddi tutarda kaynak yaratılmış olur. Fark işçilikler ve destek primi gibi kayıtlarda olmayan kaynak. Yani kurum alacaklanna ilave bir kaynak. Ne güzel. Hem sigortalı memnuniyeti hem bol para. Süreyi uzat kaynak ihtiyacını gider...

Süre yanlışlığı, uzatmayı gerektiriyor

Yasadan yararlanmak için 2 aylık bir süre konuldu. İki aylık süre de tam uygulanmadı. Yasa yürürlüğe girse de sosyal güvenlik kurumu il müdürlükleri, kurumdan genelge gelmedikçe iş yapmazlar. Daha doğrusu yasayı uygulamazlar. Yasa, 26 Mayıs 2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmasına karşın, il müdürlükleri, 3 Haziran 2008 tarih ve 2008/50 sayılı uygulama genelge ellerine ulaşana kadar affı uygulamadılar. Bazı illere genelge 10 Haziran'da ulaştı. 45 günlük bir uygulama süresi de yetersiz kaldı.

Zamanlama hatası uzatmayı zorunlu kılıyor

Türkiye'de para kazanma takvimini herkes bilir. Okullar kapandıktan sonra hasat dönemi başlar. Köylü, üretici, ziraatçı ürününü hasat eder. Eline geçen ürünü satar. Ürünü alan tüccar imalatçıya verir veya ihraç eder. Sonuçta çoğu prim borçlusu esnaf, tüccar, çiftçi, turizmci, ihracatçı gibileri eylül, ekime doğru paralanır. Prim affının ya yıl sonuna doğru, örneğin ekim ayında çıkanlması ya da süresinin iki ayla sınırlı olmayıp yıl sonuna kadar yararlanma süresi olması gerekirdi. Yasanın zamanlama yanlışlığı da süre uzatımını zorunlu kılıyor.

Arşiv