4 Ekim 2008 Cumartesi
Şirket ortağı SSK emeklisi destek primi ödemek zorunda
Cevap: Sosyal Güvenlik Kurumlarından emekli olup, emeklilik döneminde sizin gibi Bağ-Kur sigortalısı olmayı gerektiren faaliyette bulunanların, Bağ-Kur'a her ay sosyal Güvenlik Destek Primi ödemesi gerekmektedir. Bağ-Kur dışındaki kurumlardan emekli olup, Bağ-Kur'lu olmayı gerektiren faaliyette bulunanlara destek primi ödeme zorunluluğu 2 Ağustos 2003'ten itibaren getirildiğinden, bu tarihten itibaren her ay Bağ-Kur 12'ncİ gelir basamağının yüzde 10'u kadar (bugün için aylık 75.10 YTL) destek primi ödemeniz gerekiyordu. Başvuru süresi 28 Temmuz 2008'de sona eren Af Yasası'ndan yararlanarak destek primlerini ödeseniz, gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 85'inden kurtulabilirdiniz. Ancak, yine de fırsat kaçmadı. Afta uygulama süresi 20 gün uzatıldı. Yasa imza için Cumhurbaşkanlığı'nda. Akşam, sabah Resmi Gazete'de yayımlanması bekleniyor. Yayımlandığında aftan yararlanarak prim aslı ile gecikme cezası ve zammının yüzde 20' sini peşin ödemeniz halinde gecikme cezası ve zammının yüzde 80'i silinir. Ve yılların ihmalini hafif atlatmış olursunuz.
3 Ekim 2008 Cuma
Çırak sigortası emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor
Cevap: Çıraklık döneminde yapılan sigortada kişileri emekli eden malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim yatmadığından, emeklilik açısından
başlangıç sayılmaz. Bu dönemde yapılan sigortada hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yapılır. Çırağın hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı riskleri sigortalanmış olur. Çıraklıkta alınan sigorta sicil numarası ve sigorta kartı emekli olana kadar kullanılır. Sigorta başlangıç tarihiniz olarak çalışmaya başladığınız, 1 Ağustos 1991 dikkate alınacaktır. Emekli olmak için, 25 yaş sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 53 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2022'de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yaptığınızdan, askerliğinizin 100 günü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 100 gün geri gider ve 51 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2021'de emekli olabilirsiniz.
İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz
Cevap: 14 Şubat 1985 tarih ve 3165 sayılı yasa ile, 1479 sayılı yasanın 24'üncü maddesinde yapılan değişlik sonucu 22 Mart 1985'ten itibaren, gerçek ve götürü usulde Gelir Vergisi mükellefi olanlar, Esnaf ve Sanatkar siciline kayıtlı bulunanlar ve kanunla kurulu mesleki, kuruluşlanna kayıtlı olanlar zorunlu Bağ-Kur'lu
sayılmıştır. 1986-1991 arasında vergi mükellefi olduğunuzdan Bağ-Kur'lusunuz. 1986-1991 arasında vergiden muaf esnaf olsanız veya vergi mükellefi olmasaydınız, bu dönemde Bağ-Kur'lu olabilmeniz için, esnaf ve sanatkar siciline veya kanunla kurlu meslek odasına kayıtlı olmanız gerekecekti.
1986'daki Bağ-Kur başlangıç tarihinizi bildirmemişsiniz. Ancak. Bağ-Kur'unuz 1986 sonunda başlasa bile, emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlanna tabisiniz. SSK prim ödemenizle birlikte 25 tam yıl prim ödeme şartını yerine getirip, 47 yaşınızı da doldurduğunuzdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
100 YTL'iik iş yeri kirası da bankaya yatacak
kanun gereğince 500 YTL'yi aşan kira gelirleri 1 Kasım'dan itibaren bankaya yatacaksa, iş yeri kiramız (depo) bankaya mı yatacak yoksa elden alabilir miyiz? • M.E.K.
Cevap: Depo da iş yeridir. Dolayısıyla kirası da iş yeri kira geliri olarak vergilendirilir. Maliye Bakanlığı'nın yasadan aldığı yetkiyi kullanarak,
1 Kasım 2008'den itibaren, aylık 500 YTL'yi aşan konut kiralan ile tutara bağlı olmaksızın iş yeri kiralanna banka kanalıyla ödeme zorunluluğu getirdi. Iş yeri kiralannın, tutan ne olursa olsun 1 Kasım 2008'den itibaren banka kanalıyla
ödenmesi gerekiyor. Kiracınız aylık 100 YTL olan depo kirasını bankaya yatırmak zorunda.
Yedek subaylara da KEY ödendi
Cevap: 23 Mayıs 2002 itibanyla 17 yıldan fazla, 18.5 yıldan az süre sigortalı
olanlar, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlanna tabi bulunuyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 48 yaşınızı dolduracağınız 27 Haziran 2014'te emekli olabilirsiniz. Ancak, tek başına emekli aylığı oranını belirlemez. Emekli aylığını, SSK'ya bildirilen ve üstünden prim hesaplanan
kazanç tutan ile prim ödeme gün sayısı belirliyor. Prim ödeme gün sayısı emekli aylığı bağlama oranını belirler. Ancak, ne kadar fazla prim ödenirse, aylık bağlama oranı o derece yüksek olacağından, fazla prim ödeme emekli aylığı tutanna olumlu yansır.
Askerliğinizi 31 Aralık 1995'ten önce yapmış olduğunuzdan, 8 aylık yedek subaylık döneminiz için adınıza KEY yatınlmıştır. Ayrıca 1984-1995 arasında 10 ve daha fazla çalışanı olan iş yerlerinde çalışmışsanız, bu iş yerleri de adınıza KEY yatırmıştır. TC kimlik numaranızla adınıza KEY yatınlıp yatinlmadığmı internetten sorgulayın, en yakınınızdaki Ziraat Bankası şubesinden araştınn. Yatmamışsa, askerlik dönemi için askerlik yaptığınız birliğe, sigortalı çalışma döneminiz için de çalıştığınız iş yerlerinin bulunduğu yerdeki 'Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne itirazda bulunun.
Hem SGK'ya hem de çalıştığınız kuruma itiraz edeceksiniz
Cevap: Konut Edindirme Yardımı {KEY) yapılan 1 Ocak 1987-31 Aralık 1995 arasında hem SSK'lı hem de memur olarak çalıştığınız anlaşılıyor. Sigortalı çalışmanız için KEY itirazınızı çalıştığınız şirketin bulunduğu yerdeki 'Sosyal Güvenlik Kurumu İl/Merkez Müdürlüğüne, memur olarak çalıştığınız dönem için itirazınızı, çalıştığınız kamu kurumuna yani PTT Müdürlüğüne yapmanız gerekiyor. Dilekçede TC kimlik, sigorta sicil ve emekli sicil numaralarınıza mutlaka yer verin.
SSK evli kız çocuğuna yetim aylığı ödemez
Emekli olacağınız zaman SSK ile Bağ-Kur sigortanız birleşir
Soru: Ticaret meslek lisesi mezunuyum. 1998'de staj nedeni ile SSK başlangıcım oldu. Daha sonra bir özel şirkette 17 ay sigortalı olarak çalıştıktan sonra askerliğimi yaptım.ve geldim. Eylül 2006'da bir şirkette çalışmaya başladım ve ortak olduğum için Bağ-Kur'lu oldum. Eğer Bağ-Kur'lu olarak emekli olmaya hak kazanırsam, daha önceki SSK'lı olduğum günler silinecek mi, yoksa Bağ-Kur prim günüme mi eklenecek? Bir de yakın bir zamanda Bağ-Kur'um iptal olacak ve tekrar SSK'ya geçiş yapacağım. Benim bu değişikliklerden ötürü, primimin silinmesi ya da buna benzer bir kaybım olur mu? Bağ-Kur'lu olarak emekli olmak mı daha avantajlı olur, SSK'lı olarak emekli olmak mı?
49 yaşını doldurunca emekli olabilirsiniz
Soru: 18 Aralık 1968 doğumluyum. SSK girişim Eylül 1986. Ödenmiş 6700 prim günüm var. 13 Ağustos 2008'de işten ayrıldım. Ne zaman emekl, olurum? Ne kadar maaş alırım? • Kemal SÖKMEN
KEY'e yapılan itirazdan sonuç çıkmadığında ne yapılacağı belirsiz
Soru: Emekli astsubayım. KEY listesinde TC kimlik numaram var. Ama Emekli Sandığı sicil numaramda 50 YTL alacağım görünüyor. Halbuki en az beş yıllık alacağım olması gerekirdi. Hem Hava Kuvvetleri Komutanlığı Personel Dairesine hem de Emekli Sandığı'na dilekçeyle itiraz ettim. Gelişmelerden nasıl haberim olacak? Cevap verecekler mi? Üç ay sonra yayımlanacak listeyi mi bekleyeceğim? Yine hata olursa bu sefer ne yapmalıyım?
İtiraz ettiğiniz kurumun itirazınızın sonucundan ayrıca sizi bilgilendirmesi gerekir. İtiraz sonucu oluşacak yeni listede adı olmayanlann ya da KEY ödemeleri eksik olanların ne yapacağı yasada belirlenmemiş. İşin can alıcı noktası da burada. Hak sahibi olduğu halde adına KEY ödemesi çıkmayınca yasanın belirlediği şekilde itirazı yapan ve itiraz sonucunda da hakkını alamayanlann durumu ne olacaktır? Bize göre itirazından sonuç alamayanlar için hakkını mahkemede aramaktan başka yol kalmıyor.
Babanız Bulgaristan'daki askerliğini borçlansın
Soru: Babam 16 Şubat 1947 doğumlu. Bulgaristan göçmeniyiz. Türkiye'ye 1998'de geldi. 1 Eylül 1999'dan beri sigortalı olarak çalışıyor. Babam ne zaman ve nasıl emekli olabilir? Askerlik için ödeme yapılırsa, bir yardım olabilir mi?
50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emeklisiniz
Soru: Bağ-Kur başlangıç tarihim 11 Eylül 1989. Toplam Bağ-Kur prim günü 1020 gün. 1991 SSK girişim var ve 1982-1984 arasında 20 aylık askerlik borçlanması ödenmiştir. Toplamda bizim hesaplanmıza göre 5805 gün prim günümüz vardır. Emekli olma zamanımızı detaylarıyla bildirebilir misiniz? • Can Başoğlu
Cevap: Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek SSK'dan'
emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 11 Ocak 2013 tarihinde 50 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SSK'dan 2014, Bağ-Kur'dan 2017'de emekli olursunuz
Soru: 14 Temmuz 1964 doğumluyum. SSK'ya giriş tarihim 11 Mayıs 1988. Toplam 5556 gün prim ödeme gün sayım var. 31 Ağustos 2006 tarihinde SSK'dan aynlarak Bağ-Kur lu oldum. Halen Bağ-Kur 14'üncü basamaktan prim ödemekteyim.
SSK'dan emekli olmanın daha avantajlı olduğunu biliyorum. Size sorulanm şunlar:
SSK'dan emekli olmam için hangi tarihte Bağ-Kur'dan ayrılıp SSK'ya kayıt olmalıyım? SSK'dan bu şartlarda hangi tarihte emekli olabilirim?
Ayrılmazsam, Bağ-Kur'dan ne zaman emekli olabilirim?
1984-1986 yıllan arasında askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam SSK'dan ne zaman emekli olabilirim?
Bağ-Kur'a askerlik borçlanması yaparsam emeklilik tarihimi öne çeker mi? Ne zaman emekli olurum? • Erkal Duman
Cevap: 1) SSK'dan emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız, 14 Temmuz 2014'de SSK'dan emekli olabilirsiniz. Prim ödemeye devam etmek istiyorsanız Bağ-Kur'a 20 aydan fazla prim ödemeyin. Aksi takdirde Bağ-Kur şartlanna tabi olarak emekli olmak zorunda kalabilirsiniz.
Bağ-Kur'da emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartına tabisiniz. 7 yıl 8 ay daha prim ödeyerek prim ödemenizi
15 tam yıla çıkartacağınız Nisan 2017'de Bağ-Kur'dan emekli olabilirsiniz.
Askerlik sürenizi borçlanırsanız SSK'da 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 güm prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olarak, 49 yaşınızı dolduracağınız 14 Temmuz 2013'de emekli olabilirsiniz।
Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, Bağ-Kur'dan askerlik süreniz kadar erken emekli olabilirsinizSSK ve Bağ-Kur emekli aylıkları haczedilemez
Bulunduğunuz yerdeki İcra Mahkemesine haczedilemezlik şikayetinde bulunduğunuzda haciz kaldırılır. Şayet emekli aylığınızı Emekli Sandığı'ndan alıyorsanız aylığınıza haciz konabilir. Ancak aylığınızın 1/4'ünü haczedebilirler. Ancak aylığınızın 1/4'ünü haczederek kalanını geçiminiz için bırakırlar. Aylığınızda 1/4'den fazla kesinti yapılmışsa, geçinemediğiniz iddiası ile 1/4'ünün kesilmesi için itirazda bulunun.
47 yaşınızı bekleyeceksiniz
Soru: 15 Haziran 1963 doğumluyum. 1 Ağustos 1980'de sigortalı oldum. 30 Eylül 1983 tarihine kadar 1042 gün sigortam ödendi. 1984-1986 arasında 18 ay askerliğimi yaptım. 1 Ocak 1988 tarihinde Bağ-Kur'a kayıt oldum. Bu tarihe kadar aralıksız Bağ-Kur'umu ödedim. Askerlik borçlanmamı yaparsam ne zaman, yapmazsam ne zaman emekli olurum?
Cevap: Askerlik borçlanmanızı yaparsanız Bağ-Kur'dan emekli olmak için, 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartmanız şartıyla 47 yaşınızı dolduracağınız 16 Haziran 2010'da emekli olabilirsiniz.
2 Ekim 2008 Perşembe
1 Ekim'den sonra ödenen primleri faiziyle birlikte geri alabilirsiniz
Soru: 1935 doğumlu babam ihsan Güven 2007'de vefat etti. Bağ-Kur başlangıç tarihi 1 Mart 1999 olup, Bağ-Kur'u 21 Mart 2001 tarihinde terk etmiştir. Bağ-Kur'a askerlik borçlanması hariç 2 yıl 6 ay 20 gün prim ödemesi vardır. Askerlik borçlanması 24 aydır. 1934 doğumlu anneme Bağ-Kur'dan emekli maaşı bağlanır mı? • Güldal Güven
Cevap: Bağ-Kur sigortalısının hak sahiplerine dul ve yetim aylığı bağlanabilmesi için en az 5 tam yıl, 1800 gün prim ödemesi gerekmektedir Babanızın askerlik borçlanmasıyla
birlikte toplam prim ödeme süresi 4 yıl 6 ay 20 gündür. Bu gün sayısıyla maalesef annenize dul aylığı bağlanmaz. Ancak, babanızın prim ödemelerini 'toptan iade' adı altında geri alabilirsiniz. Ancak iadenizi 1 Ekim 2008'den sonra talep edin. Çünkü. 1 Ekim'de yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte prim iadeleri, güncelleme katsayına göre ödeme tarihine kadar güncellenecek ve güncellenen tutar ödenecektir. Bu, Kurumun 1 Ekim'den sonra prim İadelerini faiziyle birlikte ödeyeceği anlamına geliyor. Oysa bugün primleri faizsiz olarak geri alabilirsiniz.
KEY sürecinde evlenen kadınlar
47 yaşınızı bekleyeceksiniz
Eşlerde KEY aile reisine
Ne kadar KEY ödendi?
Vatandaş KEY’de umduğunu bulamadı
KEY yardımı kimlere yapıldı?
Konut Edindirme Yardımı (KEY), 'Memurlar ve İşçiler ile Bunlann Emeklilerine Konut Edindirme Yardımı Yapılması Hakkında j Kanun'nun uygulamaya konulup, 1 Ocak 1987'den itibaren başladı.
• 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu,
• 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu,
•2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu,
•2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre maaş almakta olan devlet memurlan ile,
•Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kamu kuruluşlarında çalışanlar,
•TC. Emekli Sandığından emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylığı almakta olanlar,
•10 veya lO'dan fazla işçi çalıştıran iş yerlerinde çalışan işçiler,
•506 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumundan emekli ve malul aylığı alanlar.
•506 sayılı yasanın geçici 20'nci maddesine tabi olarak çalışanlar,
•23/1/1968 tarihli ve 991 sayılı Kanun ile SSK'ya devredilen sandıklardan mevzuatlanna göre yaşlılık ve malullük aylığı bağlanmış olanlan, konut sahibi yapma amacı ile, KEY yardımı yapılmaya başlandı. Başlangıçta 180 ay (15 yıl) yapılması öngörülen KEY ödemeleri, 108 ay (9 yıl) yapılarak 31 Aralık 1995'te sonlandmldı.
KEY yardımı yapılmayanlar
Adlanna KEY yatınlmayan kişiler:
•Konutu olan emekliler,
•Hizmet tahsisli konutlar dışında, her ne şekilde olursa olsun, kurum ve işverenler tarafından tahsis ve temin edilmiş konutlarda oturanlar, bu konutlarda oturduktan sürece,
•Kurumlann yurt dışı kadrolarına sürekli görevle atananlar,
bu görevde bulunduklan sürece,
•Sözleşmeli personel (talep edip KEY tutarını cebinden ödeyenler hariç),
Haksızlığı giderecek girişim boşa çıktı
Boşanan kadınlar KEY mağduru
İster KEY başladığında evli olsun, isterse KEY uygulandığı yıllarda evlensin, evli olması nedeniyle, kadına yardım yapılmadı. Evli kadına hak sahibi olsa da KEY verilmedi. 1987 ile 1995 arasında evli olduğundan dolayı KEY ödemesi yapılmayan veya evlendiğinde
Toplanan KEY'ler ne yapıldı?
İşçi ve işçi emeklilerinde KEY işleyişi
10 ve daha fazla sayıda işçi çalıştıran işverenler çalıştırdıklan işçiler için KEY ödemekle zorunlu tutuldular. İşverenler 'Konut Edindirme Yardım bildirimi' düzenleyip, en geç ertesi ayın sonuna kadar iki nüsha SSK'ya vererek, KEY tahakkuklannı yaptınp, ödemelerini de aynı süre içinde SSK'ya yaptılar. Düzenlenen Üçün nüsha işverence saklandı. SSK'ya yatırılan KEY'ler toplu olarak Türkiye Emlak Kredi Bankasındaki 'İşçilerve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırıldı. Kayıtlar SSK'ca tutuldu.
Konutu olmayan işçi emeklilerine Konut
Memurlarda ve memur emeklilerinde KEY işleyişi
Kamu kurumlan, memurlar için yapacakları yardımı, üç nüshada 'Konut Edindirme Yardımı Tahakkuk Bildirimi' düzenlemek suretiyle aylık olarak tahakkuk ettirdiler.
İki nüsha saymanlığa gönderildi. Saymanlık ilk nüshayı sarf evrakına bağladı, ikinci nüshayı da sakladı. Tahakkuk ettirilen aylık KEY'ler Türkiye Emlak Kredi Bankasında 'Devlet Memurları ve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırıldı. Makbuzlar da saklandı. Adına KEY yardımı yapılan memurun yardım süresi ve miktarına ilişkin bilgiler, kurumlannca tutuldu. Konutu bulunmayan memur emeklilerine KEY, Emekli Sandığınca yapıldı. Emekli Sandığı toplu olarak 'Devlet Memurları ve Emeklileri Konut Edindirme Yardımı Hesabına yatırdı. Miktar ve süresine ilişkin kayıtlar Emekli Sandığınca tutuldu. Ödenen KEY'ler bir yazı ile emekliye sosyal yardım
KEY'de sistem nasıl işledi?
Kadına haksızlık önlenebilirdi
Konut Edindirme Yardımının, boşanan kadınlara yapılmayacak olmasının haksızlığına dayanamayan İzmir Milletvekili Dr. Canan Arıtman TBMM'ye bir önerge vererek KEY'in hak sahiplerine iadesinde, evlilik birlikteliğinde eşlere eşit olarak, boşanma halinde de boşanma tarihleri göz önünde bulundurularak, evlilik birlikteliğinin devam ettiği süre değerlendirilip, orantı kurularak eşlere iade edilmesini istedi. Önerge AKP'in oylanyla reddedildi. Antman, AKP'li milletvekillerine 'Siz de bir kadından doğdunuz, bir kadınla evlisiniz ve belki de bir kız çocuğunuz var. Hiç onlann haklarını korumak aklınıza gelmiyor mu? Bu ne biçim erkek egemen bakış açısıdır, bu ne biçim eşitliktir" diyerek tepki gösterdi. Ancak, tepkisi' sonucu değiştirmedi. Hâlbuki Arıtmanın önergesi olmasa da aynı doğrultuda bir düzenleme yapılmış olsaydı boşanan kadınlara yapılan haksizlik giderilmiş olurdu..
Boşanan kadına KEY haksızlığı
En yüksek ödeme 1391 YTL
Emekli olanlara da KEY ödenecek
Genelge ne diyor?
Yasa ne diyor?
Kamuoyunda 'prim affı' olarak tanımlanan, aslında prim affıyla uzaktan yakından ilgisi olmayan ve prim borçlarının tahsiline bazı ödeme kolaylıkları getiren düzenlemeler, 26 Mayıs 2008 tarih ve 26887 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı ve aynı tarihte yürürlüğe konan 5763 sayılı İş Kanunu Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun' ile birlikte yapıldı. 5763 sayılı yasanın 26 ve 27'nci maddeleriyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen Geçici 23 ve Geçici 24'üncü maddeler, ödeme kolaylığına ilişkin düzenlemeler içeriyor. 38'inci madde de yürürlük tarihini belirliyor.
Özetle ele alacak olursak Geçici 23'üncü madde ile 2006'da prim borçlarını yapılandırarak takside bağlatan, ancak taksitlerini süresi içinde ödeyemeyenlerle ilgili. 2006'da prim borçlannı takside bağlatıp taksitlerini öngörülen süre içinde ödemediğinden dolayı yapılandırması bozulanlara, ödemedikleri taksitleri, gecikme zammıyla birlikte 6 ay içinde ödemeleri halinde, 2006'da yapılan taksitlendirmenin tekrar hayata geçirilme hakkı veriliyor.
Geçici 23'üncü maddenin l'inci fıkrasında başvuru süresi ile ilgili olarak,
"...bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde kuruma yazılı olarak başvurmalan halinde, bozulmuş olan yeniden yapılandırma anlaşmaları, 5458 sayılı kanuna göre yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınmak suretiyle ihya edilir..." hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde başvuru yapılabilecektir.. Maddenin hangi tarihte yürürlüğe girdiğini tespit edip, takip eden iki ay belirlediğimizde başvuru süresi ortaya çıkacaktır.
5763 sayılı yasanın yürürlük tarihini belirleyen 38'inci maddesi: 'Bu Kanunun,
Çerçeve 2'nci maddesi ile değiştirilen 4857 sayılı Kanunun 30'uncu maddesinin altıncı fıkrası ile 20'nci maddesi 1/7/2008 tarihinde,
5'inci maddesi 1 Ocak 2009 tarihinde,
15'inci maddesi yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonunda,
ç) 24 ve 25'inci maddeleri 1 Ekim 2008 tarihinde,
Diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.'
hükmü yer almaktadır. 5763 sayılı yasanın af düzenlemelerini içeren 26 ve 27'nci maddeleri için 38'inci maddede, özel bir yürürlük tarihi belirlenmediğinden (d) bendindeki hükmüne göre, yani 26 Mayıs 2008'de yürürlüğe girmektedir*
Geçici 23. maddenin 1 nolu bendi de yasanın yürürlüğe girdiği tarihi (26 Mayıs 2008) takip eden iki ay içinde (Haziran ve Temmuz 2008 dönemleri) başvuru yapılacağına dair amir hükmü yer aldığına göre, af düzenlemelerinden yararlanmak için haziran ve temmuz aylarında başvuru imkanı vardır. Sonuç olarak, başvuru tarihinin son gün 31 Temmuz 2008 Perşembe günü mesai saati sonuna kadardır.
5763 sayılı yasanın 27'nci maddesiyle 5510 sayılı yasaya eklenen Geçici 24'üncü maddesi de, SSK ve Bağ-Kur'a prim borcu olanlara, ödeme kolaylığı getirmektedir. Ayrıca, 2006'da prim borcunu takside bağlatan ve taksitleri süresinde ödeyenlere de, 2006 yılı yapılandırmasını bozarak, yeni yasa şartlarına göre prim borcunu yeniden yapılandırma imkanı sunmaktadır. 24'üncü maddenin l'inci fıkrasında başvuru tarihini belirleyen,
Afta Süre genelgeye göre bitti yasaya göre ise devam ediyor
Mahkemeye gidilirse ne olur?
Yorum doğru mu?
Kurum genelgesinde aftan yararlanmada son gün 28 Temmuz olarak belirlenmiştir. Oysa, başvurunun yasanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Kurum sanki yasada, '....kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay içinde...' ibaresini YASANIN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHİ TAKİP EDEN GÜNDEN İTİBAREN İKİ AY İÇİNDE' şeklinde kabul etmiştir. Oysa yasadaki 'yürürlüğe girdiği tarihi takip eden iki ay' ibaresine göre, afta son gün 31 Temmuz 2008 Günü mesai saati sonu olarak ortaya çıkarken, kurumun yasada olmayan 'yasanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden günden itibaren iki ay' ibaresinden afta son gün 26 Temmuz 2008 olarak ortaya çıkmakta, bu tarih de hafta tatiline rastladığından son gün 28 Temmuz 2008 olarak belirlenmektedir.
Sonuç olarak, kurumun yasanın önüne geçerek, genelge ile yasanın emrettiği başvuru süresini kendi yorumuna-göre değiştirmesi kabul edilebilir bir durum değildir. Kanun koyucu, kurumun yorumladığı şekilde bir süre koymak istese, başvuru süresini ay değil gün olarak belirlerdi. Örneğin, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 50 gün,
60 gün, 70 gün gibi.
Komuşm hem yetim hem dul aylığı alabilirmi?
Cevap:Komşunuz (dul kadın) sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışmıyor, bu kuruluşlardan kendi çalışmasından dolayı gelir ve aylık almıyorsa, -Babası SSK emeklisiyken ölmüşse yetim aylığı bağlatabilir। - Babası çalışırken ölmüşse, babasının 5 yi/ sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödemesi varsa yetim aylığı bağlatabilir
Esnafın sesine kulak verilmeli
Aftan yararlanma süresi 28 Temmuz 2008 olsa da, 31 Temmuz 2008 de olsa da yetersiz. Mutlak uzatılması gerekiyor. Prim borcunu ödemek isteyen kesim sürenin uzatılmasını istiyor. Ve yasanın zamanlamasında hata olduğunu söylüyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) başkanı Bendevi Palandöken yakın arkadaşım. Her gün sabahın erken saatlerinde yaklaşık 1.5 saate yakın birlikte yürüyüş ve sabah sporu yaparız. Neşe dolu bir insandır. Esnafın, sanatkârın derdini kendisine dert edinmiş bir insandır. Uzun yıllardan beri bu işin içinde olmasının birikimi ile başkanı olduğu kesimin iyi ve kötü taraflarını bıkmadan usanmadan anlatır durur yürüyüş sırasında. Genelde pozitif ve olayların hep iyi tarafını görmeye çalışan moralini hep yüksek tutma özelliklerine sahip biridir. Ancak son günlerde moral bozukluğunu gizleyemiyor. Esnafın, sanatkarın siftah yapmadan dükkân kapattığını ve sıkıntılarının giderek arttığını ve kapanan iş yerlerini anlatıyor. Son günlerde konuştuğumuz konuların başında af yasası yer alıyor. Esnaf ve sanatkarın büyük bir bölümünün prim borcu olduğunu ve üyelerinin yasayı çok beğendiğini ve yasadan yararlanarak prim borçlarını ödemek istediklerini ancak, başvuru süresinin yetersiz olduğunu.1 sürenin mutlak uzatılması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, esnafın, sanatkarın eline eylül ve ekim aylarında para geçtiğini, çiftçi ve ziraatçının ürününü bu aylarda hasat ederek sattığı, turizmcinin bu aylarda para kazandığı Almanya'dan gelen işçiler, düğün mevsimi gibi nedenlerle olduğunu esnafın, sanatkarın eylül, ekim aylarında paralandığından afta sürenin hiç değilse ekim sonuna kadar uzatılması halinde, üyelerinin tamamının prim borcunu ödeyeceğini ifade ediyor.
Acilen ne yapılmalı?
Prim ödemenizi 25 yıla çıkarttığınızda emekli olabilirsiniz.
Soru: 12 Kasım 1955 doğumluyum।1977-1979 arasında SSK'lı olarak çalıştım SSK primim 689 gün. Askerlik borçlanmamı yapmadım. 1985 - 2002 arasında Bağ-Kur'lu olarak çalıştım. Bağ-Kur üyesi olarak 10 aydır prim ödemekteyim. Ne şekilde ve nasıl emekli olabilirim?
Cevap: Çalışma sürelerinizi tarih yerine yıl olarak verdiğinizden emekli olacağınız tarihi yaklaşık olarak verebiliyoruz. Bağ-Kur'dan emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 48 yaş şartına tabisiniz. Yaş sorununuz olmadığından, toplam prim ödemenizi 25 tam yıla (9000 gün) çıkartacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
1 Ekim 2008 Çarşamba
Destek primi Bağ-Kur emeklisine 1999'da, SSK emeklisine 2003'te geldi
Soru: Ticaretle uğraşan SSK emeklilerinin, destek primi ödemeleri ile ilgili son yasadaki durumu nasıldır? Destekleme priminin başlangıç tarihi nedir? Destek primi ne zaman geldi? Ticaretle uğraşan SSK emeklileri hangi tarihten itibaren destek primi ödeyeceklerdir? '
8 Mayıs 2008’den önce yurt dışı borçlanması yapan bedeli istediği zaman emekli olabilir
Soru: Dayım 30 Nisanda 5300 gün yurt dışı çalışma süresini borçlandı. Ama hâlâ yatırmadı. Emekliliğine 2 yıl var. Emekliliği geldiğinde yine 3.5 ABD doları üzerinden mi yatıracak, yoksa yeni çıkacak yasalar onu da etkileyecek mi? Aldığı borçlanma kağıdının bir süresi var mı?
Bağ—Kur’dan emekliliği haketmişsiniz
Soru: 25 Aralık 1959 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 15 Ağustos 1978. 1992'ye kadar 3600 gün prim ödemem var. 5 Mayıs 1992'den 2005'e kadar Bağ-Kur'lu oldum ve 4700 günde Bağ-Kur'a prim ödedim. Yeni yapılandırmaya göre, Bağ-Kur primlerimi ödedim. 95 gün SSK'dan iş günüm var. Askerlik borçlanmamı ödemedim. Bağ-Kur'a prim ödeme günüm fazla olduğundan, 9000 iş gününe tabi olduğum söyleniyor. Bağ-Kur'lu iş günlerimi SSK'ya aktanp emekli olabilir miyim? Bu durumda emekli olamazsam emeklilik için ne yapmalıyım?
Ek 19. maddeye göre borcunuzu sildirip emekli olabilirsiniz
Soru: 11 Ocak 1963 doğumluyum. 1979'dan beri SSK'h olarak çalışıyorum. 6654 gün prim ödedim. Kasım 2003'te Bag-Kur'a geçtim. Yalnız 5 yıl boyunca Bağ-Kur'a hiç para yatıramadım. 35 bin YTL borç çıkardılar. Şimdi Bağ-Kur'dan ayrılıp (çünkü Bag-Kur'a 5 yıl boyunca prim ödemeyenler otomatik olarak . Bağ-Kur'dan çıkarılmış oluyor) direkt SSK'dan emekli olabilir miyim ya da Bağ-Kur borcunu yatırır yatırmaz hemen emekli olabilir miyim? Kurumda bulunan memur arkadaşlar Bağ-Kur borcumu yatırsam da hemen emekli olamayacağımı ve yaklaşık 5-10 yıl belki de daha fazla süre Bağ-Kur'a prim yatırmam gerektiğini söylüyorlar. Emekli olabilmem için ne yapmalıyım?
2009'da emekli olabilirsiniz.
Özürlü hakkıyla 3760 gün prim ödediğinizde emekli olabilirsiniz
Soru: SSK girişim 25 Eylül 1993. 2619 gün prim ödedim. Halen çalışmaktayım. Yüzde 40 özürlü raporum var. Vergi indiriminden yaralanmaktayım. Askerliğimi borçlanırsam, ne zaman emekli olabilirim?
SSK lı çalışmaya başladım yetim aylığı kesilir mi?
Soru: Bekar olduğumdan dolayı babamdan yetim aylığı alıyordum।Fakat 21 Haziranda sigortalı olarak çalışmaya başladım. Bunu sigortaya bildirmem gerekiyor mu? Bir de ileride SSK'lı çalışmak istemezsem, tekrar babamdan kalan maaşımı almam mümkün olabilir mi?
SSK'dan 2012'de BağKur'dan 2016'da emekli olabilirsiniz
Cevap: Bağ-Kur'dan emekli olmak için en az 15 tam yıl prim ödemek gerek. Kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için aranan 15 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş şartı için 1 Ekim 1999 itibarıyla sizin gibi 10 yıldan fazla kalanlar, 55 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. 194 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 15 tam yıla çıkartmanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 2016'da kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. SSK'ya geçip 1 Ağustos 2008'den itibaren ara vermeden 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, 20 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 41 yaş şartlarına tabi olarak, Şubat 2012'de emekli olabilirsiniz. 23 Mayıs 2011 arasında yerine getirenler, 58 yaşını doldurduğunda emekli olabiliyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız 2013'te, kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz. Bahsi geçen okurumuz, kadın olduğu için kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün ve 50 yaş şartlarını 24 Mayıs 2005 ile 23 Mayıs 2008 arasında yerine getirdiğinden 54 yaşını doldurduğu tarihte kısmi yaşlılık aylığına hak kazanıyor. Mevcut yasamızda kadınlara pozitif ayrımcılık yapılmış bulunuyor.
Süre neden uzatılmalı?
Afta süre uzatılır, eksiklik kaynak sorunu da biter
İsteğe bağlı sigortalının haksızlığı giderilmeli
Üç ay üst üste isteğe bağlı sigorta primi ödenmeyince sigorta iptal ediliyor. İsteğe bağlı sigorta prim borcu olan da son aftan yararlanıyor. Ancak, yararlanma sigortası devam ettiği sürece olan prim borcu ile sınırlı. Borcunu bir ay ödeyip iki ay ödemeyen, sonra yeniden iki ay ödeyip bir ay ödemeyen üç ay üst üste ödememezlik yapmadığı için aftan yararlanıyor ve borçlarını yapılandırıyor.
Bunu bilmeyen isteğe bağlı sigortalılar acı süprizle karşılaşıyor. Sigortalılıkları kapatıldığından aftan yararlanamayacakları gerçeği ile yüz yüze geliyorlar. Çünkü, üç ay art arda prim ödemeyenin sigortası kapatılıyor. Bağ-Kur'da da üç aydan fazla prim borcu olanın sigortası kapatılıyor. Bu durum SSK ve Bağ-Kur yasalarından kaynaklanıyor ve adil olmayan bir sonuç doğuyor. Bağ-Kur'a kayıt olup, tek kuruş prim ödememiş, hatta Bağ-Kur'un
önünden bile geçmemiş biri, tahakkuk etmiş prim borçlarını af kapsamında ödeyerek emekli olabilirken, İsteğe bağlı sigortalı 1, 2 yıllık borcunu dahi ödeyemiyor. Bağ-Kur sigortalısı 20, 25 yıllık prim borcunu af kapsamında öderken isteğe bağlı sigortalı 4 aylık bile prim borcu ödeyemiyor.